Енергетската криза во Европа можеби се смирува, но заканите на Доналд Трамп за царини врз руските купувачи на гас остануваат причина за загриженост. Есенската свежина полека се шири низ Европа, најавувајќи сурова зима. За среќа, според Гас Инфраструктура Европа, резервите на гас во Европската Унија се малку повеќе од 80 проценти (од 15 септември 2025 година) – намалување од 90 проценти во претходните години, но подобро отколку во 2021 година. Значи, дали оваа зима нè очекува термичка безбедност или енергетска неизвесност?- прашува Н1.рс

Откако земјите од ЕУ ги диверзифицираа своите извори на енергија по руската инвазија на Украина во 2022 година, тие се свртеа кон течен природен гас (LNG) од Норвешка, Соединетите Американски Држави и Катар, додека паралелно продолжија да го зголемуваат уделот на обновливи извори на енергија, вклучувајќи сончева и ветерна енергија.

Благодарение на дополнителните капацитети во изминатите две години, Европа успеа речиси целосно да ги наполни своите резерви на гас до септември, што создаде дополнителна резерва за најстудените месеци од годината. Се очекува залихите да останат стабилни и оваа зима, пишува DW.

Бидејќи ЕУ повеќе не е во акутна енергетска криза, Брисел им дозволува на членовите дополнителен рок – до 1 декември – да достигнат 90 проценти од капацитетот за складирање доколку е потребно. Сепак, минатата зима Европа потроши повеќе резерви од вообичаеното, па вишокот беше помал од очекуваното.

Петрас Катинас, енергетски аналитичар во Центарот за истражување на енергија и чист воздух, рече дека сегашните нивоа на складирање и алтернативните извори на снабдување обезбедуваат „цврст штит“ од прекини во снабдувањето.

Германија ќе го забрани греењето на гас во 80 градови до 2026 година

И покрај сè, ЕУ останува ранлива на геополитички превирања, особено оние предизвикани од царините на Трамп. Американскиот претседател Доналд Трамп врши притисок врз Брисел да воведе санкции врз купувачите на руска енергија, тврдејќи дека тоа дополнително ќе ја исцрпи финансиската состојба на Москва и ќе го забрза крајот на три и полгодишната војна.

Кина, која исто така го зголеми увозот на руски енергетски производи, има многу посилна преговарачка позиција во однос на САД, па затоа Трамп сè уште не презентирал конкретни планови за царини против втората најголема економија во светот, додека преговорите се во тек.

Истекувањето на договорот за транзит на гас меѓу Украина и Русија на 1 јануари претставува уште еден елемент на геополитички притисок врз снабдувањето со енергија во Европа. Одлуката на Киев да не го продолжи договорот, исто така, имаше за цел да го прекине протокот на приходи кон Русија за финансирање на војната.

Откако ја преброди енергетската криза, ЕУ сега е во посилна позиција да ги елиминира последните руски фосилни горива од својот енергетски микс. Според податоците од Европската комисија, увозот на руски гас минатата година се намалил од 45 на 19 проценти, додека увозот на руска нафта се намалил од 27 на само 3 проценти.

Во мај, Комисијата објави детален план за целосно укинување на увозот на руски гас до 2027 година. Планот предвидува членките на ЕУ да ги достават своите национални стратегии за постепено укинување на рускиот гас до крајот на годината. Ова може да биде предизвик за некои земји.

Големите резерви на гас и разновидните извори на снабдување ја зајакнуваат подготвеноста на Европската Унија за зима, но тарифите на Трамп и непредвидливото време продолжуваат да ја зголемуваат неизвесноста. Цените на природниот гас веројатно нема да ги достигнат екстремните нивоа од 2022 година (скоро 340 евра за мегават час), но индивидуалните тесни грла во снабдувањето може да предизвикаат привремени скокови на цените.