
Зошто кафето поскапе на светскиот пазар?
Цената на кафето на светскиот пазар е зголемена за повеќе од 54 отсто од почетокот на 2024 година, покажуваат податоците на веб-страницата „Трејдинг економикс“, пишува Нова економија. Во период од една година цените на меленото кафе во регионот се во континуирано зголемување поради цената на суровото кафе предизвикано од неповолните климатски услови, геополитичките потреси и трендовите на потрошувачите, прашање е како на домашниот пазар ќе реагира во наредниот период, пишува Нова економија- пренесува Н1.
Препорачано
Побарувачката за кафе со месеци се зголемува, а пазарот не може да ги задоволи потребите на потрошувачите. Индустриската група World Coffee Research предвидува дека за помалку од две децении побарувачката ќе ја надмине понудата за речиси половина од сегашното глобално производство.
Во исто време, цените исто така растат. Од почетокот на годинава кафето на берзата поскапе во просек за 54,66 отсто. Истовремено, цените на Арабика се зголемија за 50% од почетокот на годината, а Робустата за околу 65%.
Сепак, според медиумите, од крајот на 2023 година домашните дистрибутери забележале зголемување на набавната цена на Арабика за повеќе од 70 отсто, а Робуста за речиси 230 отсто. Речиси 40 отсто од светската робуста, кафе со силен вкус, се произведува во Виетнам, кој оваа година беше погоден од суши. Тие сериозно влијаеја на снабдувањето со вода за пиење, на жетвата, па дури и на производството на кафе. Според некои проценки, производството на кафе во Виетнам во текот на 2024 година ќе биде најниско во последните 13 години. Како резултат на тоа, договорите за купување на робуста од јули достигнаа цена од речиси 5.000 долари за тон. Другите земји со значително производство на кафе, исто така, беа погодени од временските услови кои влијаеја на глобалното снабдување.
Бразил се соочува со една од најлошите суши во последните децении, па од 2023 година производството значително се намали, според некои проценки и до 20 проценти.
Сето ова ги зголемува очекувањата за понатамошен раст на цената на кафето, што привлекува инвестициски фондови да инвестираат во кафе, што потоа дополнително ги зголемува цените, носејќи им на шпекулантите големи профити. Покрај лошото време, на сегашното движење на цените на кафето влијае и конфликтот на Блискиот Исток. Имено, на почетокот на годината беше објавено дека бродовите што превезуваат кафе нема да минуваат низ Суецкиот канал, поради нападите во таа област.
Пренасочувањето на бродовите низ Африка ги продолжува вообичаените рути за околу четири недели, а со зголемените транспортни трошоци се зголемуваат и цените.
Цената се зголемува, но постојано се намалува квалитетот. Имено, малите производители во кафе додаваат грашок, соја или цикорија, поради што во 2022 година е воведен Правилникот за квалитет на суровото кафе, според кој на амбалажата е забрането да се пишува „кафе“ доколку содржи такви супстанции.
Европските потрошувачи имаат слична судбина, бидејќи кафето продолжува да расте со цената и во ЕУ и во земјите од регионот. Во Црна Гора летово кафето поскапе за 20 отсто, а во Хрватска според октомвриските податоци скокна за 10 отсто. Според податоците на Евростат, во октомври растот на цените на кафето на годишно ниво е највисок во Естонија – 13,3 отсто, Данска 12,5 отсто и Италија 11,8 отсто.