Чинија тестенини, вариво полно со зеленчук, парче месо со компир… Ништо од тоа нема да најдете во холандските кантини и домови во време на ручек. Кога ќе дојде време за јадење, тие вадат од торбите едноставно парче леб, најчесто со сирење и евентуално некоја колбасица.

Зошто Холанѓаните за ручек секогаш јадат сендвич? Овој обичај ги збунува туристите и луѓето на привремена работа во таа земја, а неговите корени се протегаат длабоко во минатото и жителите не планираат да се откажат од него, пишува „Путни кофер“.

Во училишните кујни има само леб со сирење и евентуално колбасица

Ако околу пладне влезете во училишна кујна или кантина во некоја фирма, нема да налетате на мириси на варени јадења. Ручек во Холандија значи „broodje“ или „boterhams“ – едноставен сендвич кој ќе ги држи сити до враќањето дома и вечерата.

Туристите или странците кои работат во Холандија често се збунети од овој обичај. Зошто Холанѓаните јадат сендвич за ручек, зарем не би сакале да изедат супа, салата, некое месо со сос? Корените на овој обичај се протегаат длабоко во минатото, во XVII век.

Сендвичот станал симбол на штедливост

Холандија тогаш била поморска сила, во земјата стигнувале зачини и егзотични производи, но обичниот народ не уживал во нив, туку останал верен на едноставната и практична исхрана. Според страницата „Дач ривју“, жителите на оваа земја отсекогаш обожавале леб и го јаделе во големи количини, најчесто со сирење кое го имало во изобилство.

Индустријализацијата во XIX век не ги променила тие навики, напротив, дополнително ги зацврстила, бидејќи работниците во фабриките немале време ниту можност во текот на денот да јадат варена храна. Со себе носеле малку леб, сирење и колбасица – едноставен и евтин оброк, доволен да издржат до вечера. Така со текот на времето сендвичот станал симбол на холандската штедливост и практичност и останал омилен ручек сè до денес.

Најпопуларниот сендвич е обична кришка леб со сирење

Традицијата продолжува и денес, сендвичот и понатаму е најчест ручек, иако филовите малку се модернизираат. Најчесто се јаде леб  (бел, интегрален или ‘ржан), намачкан со путер или сирен намаз, со повеќе парчиња сирење. Кралица на ручекот е, секако, гаудата, но се користат и Леердамер или Едамер. Некои денес јадат модерни, поздрави варијанти со авокадо и краставица, но сирењето и понатаму е главен, најчест и најпопуларен фил за сендвич.

Постои и слатка верзија на сендвич која ја обожаваат децата. „Hagelslag“ е леб со путер и чоколадни трошки, без кој детството во Холандија е незамисливо. Некои пак мачкаат и „pindakaas“ – холандски кикирики путер.

Практичноста и едноставноста се дел од холандскиот идентитет

Холанѓаните се гордеат со својата скромност (нивната изрека гласи: „doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg“, што значи „однесувај се нормално, тоа е веќе доволно посебно“). Тоа се гледа и на трпезата. Зошто да се комплицира ручекот ако може да се изеде нешто едноставно, а времето да се искористи за работа, дружење или спорт? Социолозите често велат дека холандскиот ручек е огледало на општеството: рационален, практичен, но и длабоко вкоренет во колективниот идентитет.

Топло, варено јадење се јаде навечер, кога семејството ќе се собере

На социјалните мрежи има многу видеа кои го обработуваат овој холандски обичај, а во коментарите секогаш се јавуваат стотици Холанѓани кои тврдат дека од својот обичај, односно едноставниот ручек, не планираат да се откажат. Не е дека Холанѓаните воопшто не јадат варени јадења. Топол и посериозен оброк доаѓа на ред за време на вечерата, кога семејството ќе се собере и кога има доволно време за готвење, дружење и уживање во храната.

Најпопуларни комбинации на сендвичи во Холандија:

• „Kaas broodje“: леб и сирење, најчесто гауда. Најчеста комбинација.
• „Pindakaas broodje“: кикирики путер, понекогаш со тенок слој џем.
• „Hagelslag broodje“: путер и чоколадни трошки. Особено омилено кај децата.
• „Filet americain“: намаз од сурово мелено говедско месо, сличен на тартар бифтек, зачинет и намачкан.