Кога силниот земјотрес и цунами ја погодија Јапонија на 11 март 2011 година, уништувајќи градови и предизвикувајќи топење на јадрата на нуклеарните реактори во Фукушима, светот со ужас гледаше како се бори со најголемата нуклеарна катастрофа во светот по Чернобил. Разорните бранови од земјотресот со јачина од 9 степени Целзиусови го погодија североисточниот брег на земјата, при што загинаа речиси 20.000 луѓе и ја уништија нуклеарната централа Фукушима, пишува Џапан Тајмс.

Повеќе од 160.000 луѓе избегаа од радијацијата. Во тоа време, некои, вклучително и тогашниот премиер Наото Кан, стравуваа дека и Токио или некои други градови ќе мора да бидат евакуирани. Кијоши Курокава ја водел истрагата, која заклучила дека човек е одговорен за катастрофата.

Масаказу Даибо повторно отворил семеен ресторан во делот од Јапонија кој бил прогласен за затворена зона по нуклеарната катастрофа во 2011 година, но речиси е без соседи.

13 години откако радијацијата принуди илјадници луѓе да ги напуштат своите домови во Фукушима, некои градови во регионот сè уште се борат со тоа како да го обноват животот во заедницата. Во 12 отсто од префектурата Фукушима не бил дозволен пристап по катастрофата и околу 165.000 луѓе ги напуштиле своите домови или за време на евакуацијата или доброволно.

Оттогаш, бројни области се прогласени за безбедни по темелна деконтаминација и на луѓето им се нудат стимулации да се вратат. Но, многумина се двоумат. Даибо се вратил дури во 2020 година, отворајќи го ресторанот отворен од неговиот дедо во градот Нами, на околу девет километри од нуклеарната централа. Нами и 11 соседни заедници беа дел од затворената зона околу електраната и Даибо можеше да дојде само за кратки посети со години.

„Немаше луѓе, но градот остана. Навистина беше како на филм“, изјави 68-годишникот за АФП. „Не слушнав човечки гласови, а видов само диви кучиња, крави, свињи“.

Морал да фрли се во ресторанот бидејќи било радиоактивно. Даибо и неговата сопруга се двоумеле дали да се вратат, но по укинувањето на ограничувањата во 2017 година, решиле да се обидат да го преживеат минатото. „Сакам сите да кажат: „О, ова е одамна заборавен вкус“, кога ќе ја вкусат мојата храна“, рече тој. Но малкумина го следеа.

Многу луѓе не сакаат да се вратат поради страв од радијација и недоверба во деконтаминација. „Не е дека нема да се вратам. Уште повеќе што не можам да се вратам“, рече Мегуми Окада, која во моментот на катастрофата била бремена со своето трето дете и заминала иако била надвор од официјалната зона за евакуација. „Да бев сама, ќе се вратив дома“, додаде 38-годишната, сега мајка на четири деца која живее во Токио. „Но, како мајка сакам да избегнам ризици за моите деца“.

Речиси две третини од евакуираните од Фукушима не планираат да се вратат, според истражувањето на Универзитетот Квансеи Гакуин во 2020 година. „Многумина велат дека не можат да веруваат во деактивирање и нивната недоверба во владините мерки е длабока“, рече Јоко Саито, вонреден професор кој учествуваше во анкетата.