Катманду, главниот град на Непал, стана сцена на драматични протести откако илјадници демонстранти ја нападнаа и запалија зградата на федералниот парламент. Бунтот, предводен главно од млади активисти познати како „Генерацијата З“, избувна поради широко распространетото незадоволство од корупцијата и ограничените економски перспективи. Наместо да ја смират ситуацијата, властите дополнително го разгневија населението со забрана на социјалните мрежи – одлука што се покажа како директен тригер за насилствата.

Жртви и политички потрес

😱This is what the Presidential Palace in Nepal looks like now

Or rather, what’s left of it after the fire.

The local portal Online Khabar reports that the building housed key offices and departments — including the Prime Minister’s offices. All important documents were… pic.twitter.com/QVFuHQTY4v

— NEXTA (@nexta_tv) September 9, 2025

Во неделата, при првичните судири со полицијата, животите ги загубија 19 лица, а над 100 беа повредени. Новата ескалација во понеделник донесе уште три жртви, со што бројот на загинати достигна 22. Под притисок од улицата и од меѓународната јавност, премиерот К. П. Шарма Оли поднесе оставка. Неговиот пад е јасен сигнал дека кризата не е само безбедносна, туку и длабоко политичка.

Полициски час и неизвесна иднина

Властите веднаш воведоа полициски час во метрополитенската област Катманду, забранувајќи протести, масовни собири и јавни состаноци. Сепак, мерката не ја намали енергијата на движењето, кое добива поддршка од младите разочарани од институциите. Иако забраната за социјални медиуми беше укината, протестите веќе ја разоткрија слабоста на државата и неможноста на власта да одговори на барањата за транспарентност и економски напредок. Непал влегува во период на сериозна политичка неизвесност, со можност кризата да прерасне во поширок општествен преврат.

Непалска армија најави преземање на контролата: бегства од затвори и апел за дијалог

Непалската армија издаде остро соопштение во кое ги обвини демонстрантите дека ја користат кризата за уништување, палење и ограбување на јавен и приватен имот. Во документот се вели дека, доколку насилствата продолжат, „сите безбедносни институции, вклучително и армијата, ќе ја преземат контролата“ врз ситуацијата. Иако не е прецизирано дали тоа значи воведување воена управа, објавата предизвика страв од можна милитаризација на кризата.

Бегства од затвори ја усложнуваат ситуацијата

Додека улиците на Катманду и другите градови се полни со демонстранти, локалните власти потврдија масовни бегства од затвори. Во округот Каски, 773 затвореници избегале откако протестантите продреле во комплексот, а во градот Тулсипур, уште 127 затвореници успеале да избегаат. Локалните медиуми јавуваат и за други случаи на бегство, што ја отсликува слабата контрола на институциите во услови на политички хаос.

Генералот Сигдел повикува на смиреност и дијалог

Началникот на Генералштабот на Непал, Ашок Раџ Сигдел, објави видео порака со која повика на смиреност и дијалог. Тој истакна дека армијата останува посветена на националното единство и територијалниот интегритет, но предупреди дека протестите веќе предизвикале „голема штета и човечки жртви“. Со сочувство до семејствата на загинатите, генерал Сигдел ја опиша ситуацијата како „непријатна“, нагласувајќи дека сите страни имаат колективна одговорност да спречат понатамошни загуби и ескалација.