Правилната исхрана е клучна за здравјето, долговечноста и превенцијата од болести. Стручњаците истакнуваат дека нема потреба од комплицирани правила – доволно е да се следат неколку основни насоки кои помагаат да се храниме урамнотежено и свесно, пишува „Е-клиника“.

Во својата книга „Во одбрана на храната“, Мајкл Полан советува:

• Јадете природни намирници – овошје, зеленчук, интегрални житарки, јаткасти плодови, риба и месо умерено.
• Не премногу – слушајте го своето тело, престанете кога сте сити и не јадете од здодевност.
• Што повеќе храна од растително потекло – зеленчукот и овошјето нека заземаат половина од секој оброк.

Овие совети целосно се совпаѓаат со препораките на американското Министерство за земјоделство и моделот „Чинија за здрава исхрана“ од Харвард.

Прекумерната тежина е поврзана со бројни хронични болести. Светската здравствена организација и американското Министерство за здравство препорачуваат индексот на телесна маса (ИТМ) да биде во опсег од 18,5 до 25. Можете да го пресметате вашиот ИТМ овде.

Само диета не е доволна. Комбинацијата од здрава исхрана и редовно вежбање дава најдобри резултати: го намалува крвниот притисок, го регулира шеќерот во крвта и го подобрува липидниот профил. Дури и мало губење на килограми носи со себе здравствени придобивки.

Хидратацијата е основа на доброто здравје:

• На мажите им се препорачува околу 3,7 литри дневно.
• На жените околу 2,7 литри дневно.

Најголемиот дел треба да биде обична вода, а овошјето и зеленчукот исто така придонесуваат за внесот на течности. На постарите лица им се советува да пијат вода дури и пред да почувствуваат жед.

Ако јадете додека правите нешто друго (гледате телевизија, возите, зборувате на телефон), поголема е веројатноста да изедете повеќе отколку што ви треба и да имате стомачни тегоби. Свесното јадење значи уживање во храната, контролирање на порциите и подобро варење.

Многу преработени производи содржат скриени шеќери, сол и нездрави масти. Обрнете внимание на декларацијата и одлучете се за што поедноставни и што помалку обработени намирници – зеленчук, овошје, интегрални житарки и јаткасти плодови. Ако имате деца, бидете особено внимателни бидејќи прехранбената индустрија најчесто цели токму кон нив.

Исхраната не е само биологија – таа е и социјална и емотивна. Заедничките оброци со семејството или пријателите:

• поттикнуваат поздрави навики,
• го намалуваат ризикот од дебелина, депресија и нарушувања во исхраната,
• ги зајакнуваат семејните и социјалните врски.

Истражувањата покажуваат дека тинејџерите кои редовно вечераат со семејството не само што се хранат поздраво, туку имаат и подобро расположение и посилни емотивни врски.

Здравата исхрана не значи придржување до строги правила, туку баланс и свесни одлуки: повеќе растенија и природни намирници, помалку преработена храна, доволно вода, физичка активност и оброци во друштво. Таквиот пристап носи долгорочни придобивки за телото и умот.