Стравот од напуштање е еден од облиците на анксиозност кој може силно да влијае на нашите емоционални врски и секојдневното функционирање. Иако може да се развие во било кој период од животот, одредени типови личности, како и животните околности, ги прават некои луѓе особено ранливи, пишува „Е-клиника“.

1. Зошто стравот од напуштање го имаат луѓе кои доживеале трауматична загуба во детството

Еден од најчестите корени на овој страв се наоѓа во детството. Напуштање, смрт на родител, развод или емоционално занемарување оставаат длабоки траги. Децата кои рано го изгубиле чувството на сигурност често развиваат длабока потреба за контрола и потврда во врските како возрасни.

2. Луѓе со несигурен стил на врзување и страв од напуштање

Луѓето кои во детството имале родители што биле емоционално недостапни, непредвидливи или претерано критични, често развиваат т.н. анксиозен стил на врзување. Тие, како возрасни, може да станат опсесивно приврзани, постојано да бараат потврда за љубовта и да се плашат дека ќе бидат напуштени.

3. Луѓе со ниска самодоверба

Стравот од напуштање често оди рака под рака со ниска самодоверба. Луѓето кои длабоко во себе веруваат дека не се „доволно добри“ често мислат дека другите неизбежно ќе ги напуштат кога ќе ги „разоткријат“.

4. Тие што пораснале во дисфункционални семејства

Во семејства каде што имало емоционално, физичко или вербално насилство, детето може да усвои верување дека љубовта значи трпение, напуштање или отфрлање. Како возрасни, ваквите луѓе често несвесно влегуваат во токсични врски кои ги потврдуваат нивните поранишни уверувања.

5. Луѓе кои брзо влегуваат и излегуваат од врски

Поединци кои често менуваат партнери, а притоа го бараат „вистинскиот“, може, парадоксално, да страдаат од интензивен страв од напуштање. Влегувањето во нова врска е обид да се пополни внатрешната празнина, но штом ќе почувствуваат блискост, се активира стравот и доаѓа до повлекување или саботажа на односот.

6. Луѓе склони кон перфекционизам и контрола

Оние што чувствуваат потреба сè да држат под контрола, често го прават тоа од страв дека другите ќе ги отфрлат ако не ги исполнат сите очекувања. Перфекционизмот за нив е штит од можни емоционални повреди.

Како да се препознае стравот од напуштање кај возрасни?

Најчесто се присутни некои од следниве особини:

• Постојана потреба за потврда на љубовта и сигурноста
• Претерано давање себеси во врските
• Тешкотии во воспоставување доверба
• Страв од блискост, но и од осаменост
• Останување во токсични врски од страв да не останат сами
• Саботирање здрави односи поради чувство дека се „преубави за да бидат вистинити“

Зошто е важно да се препознае овој страв?

Стравот од напуштање не исчезнува сам од себе. Често се крие зад љубомора, зависност од партнерот, потреба за контрола, бурни реакции на повлекување на другата личност… Ако не се препознае и не се третира, може да доведе до посериозни проблеми со менталното здравје: депресија, зависнички односи, нарушувања на личноста.

Како да си помогнете себеси или на другите?

Психотерапијата е основниот и најефикасен начин на помош. Таа помага во разбирање на причините и промена на токсичните обрасци на однесување. Поддршката од блиските преку разбирање и трпение има дополнителна вредност, но не може да ја замени стручната помош. Техники за самопомош, како водење дневник, свесна релаксација и вежби за самопочит, можат да помогнат во секојдневното функционирање.