Народната банка информира дека повторно се зголеми основната каматна стапка, сега за 0,5 процентни поени, со што каматата на благајничките записи достигна 4,75 проценти поени. Зголемување на основната каматна стапка е сигнал по кој треба да се зголемат каматите на депозитите, но и каматите на кредитите, како на населението, така и на компаниите. Истовремено, ова значи и зголемување на каматите по кои се задолжува државата на внатрешниот пазар.

Од Народната банка велат дека промените и понатаму се реакција на инфлацијата, додека девизниот пазар е стабилен.

„Во согласност со зголемувањето на основната каматна стапка, зголемени се и каматните стапки на кредитот преку ноќ. На седницата беше донесена одлука за зголемување и на каматните стапки на расположливите депозити преку ноќ и на седум дена, исто така за по 0,50 процентни поени. Со овие промени, Народната банка продолжува со затегнувањето на монетарната политика, што започна уште од крајот на минатата година, заради одржување на стабилноста на девизниот курс и на среднорочната ценовна стабилност“, соопштија од Народната банка.

Експертите од Народната банка нотираат дека во ноември, за првпат оваа година беше прекинат трендот на забрзување на годишната инфлација, под влијание на забавениот раст на прехранбената компонента, а во согласност и со промените на цените на меѓународните пазари. Сепак, ризиците од посилни преносни ефекти врз базичната инфлација од цените на енергијата и на храната, коишто сè уште постојат, како и подигнувањето на инфлациските очекувања, наметнуваат потреба од натамошна монетарна реакција. Со оглед на врзаноста на нашата валута со еврото, при одлучувањето влијаат и промените во монетарната политика на Европската централна банка, за која се очекува дека ќе продолжи со зголемувањето на каматните стапки во следниот период.

Во однос на најновите показатели, годишната стапка на инфлација во ноември забави на 19,5 проценти, со што просечната годишна инфлација во периодот јануари – ноември 2022 година изнесува 13,8 проценти.

„И натаму околу 76 отсто од овој раст е директен ефект од растот на цените на прехранбените производи и на енергијата. Неизвесноста од идната динамика на цените на примарните производи на берзите, а особено на енергенсите е нагласена поради воените случувања во Украина и санкциите кон Русија, поради што од исклучителна важност е водењето претпазливи домашни политики и внимателното управување со домашната побарувачка“, велат од Народната банка.

Во однос на монетарните движења, според првичните податоци за ноември, кредитната активност и натаму расте, но поумерено и во согласност со очекувањата, додека растот кај депозитите забрзува посилно од очекувањата.

Во ноември, на меѓународните финансиски пазари променливоста е намалена, а пазарните очекувања упатуваат на понатамошно затегнување на монетарната политика од страна на глобалните централни банки. Во САД, заради согледувањата на инвеститорите дека ценовните притисоци во САД се намалени, се зголемија очекувањата за поумерено зголемување на референтната каматна стапка од страна на ФЕД. Очекувањата на пазарите во однос на каматната стапка на ЕЦБ исто така се во насока на нејзино понатамошно зголемување, како одговор на инфлациските притисоци во еврозоната, а при висока неизвесност од идната динамика на глобалните цени на примарните производи.