Фондот за здравство, Министерството за здравство и Клиниката за онкологија по којзнае кој пат ги изневерија пациентите со рак. Недозволив колапс се случува во моментов на Клиниката, бидејќи нема биолошки терапии кои го продолжуваат животот на пациентите поради несоодветно планирање на количините и лошо проектирање на потребните пари. Се добива впечаток дека постојано на болните од карцином „се штеди“. Во моментов на Клиниката ги нема следните лекови: Atezolizumab (Tecentriq), Bevacizumab (Avastin), Palbociclib, Ribociclib, Fulvestrant, Cetuximab а постои голема можност во брзо време да снема Trastuzumab emtansine (Kadcyla), Nivolumab, Cobimetinib и Vemurafenib.

– Клиниката за онкологија не е во можност да одговори на зголемувањето на бројот на пациентите со метастатски канцери и тоа е една од причините зошто се појави овој недостаток. Како втора причина и нешто што ние пациентите го гледаме како позитивен исход е дека се продолжува животот на пациентите и затоа подолг период имаат потреба од оваа терапија. Иако минатата година со анекс се одобрија дополнителни средства очигледно и тие не беа доволни. Недостаток на терапија има од петокот и Клиниката за онкологија се обидува да добие дополнителни средства да се затвори оваа дупка до одобрувањето на новиот буџет“ – изјави за „Слободен печат“ Ана Маријановиќ, онколошка пациентка од здружението „Хема-Онко“. 

Откако на социјалните мрежи вчера се прошири информацијата дека нема лекови, пациентите почнаа да стравуваат за своето здравје, се создаде огромна паника за нивната и онака тешка здравствена состојба и голгота. За некои лекови нема начин да се купат ни од Србија, иако за одредени таблети можноста постои. Сепак, државата по којзнае кој пат предизвикува вакво доцнење врз најранливите категории чии животи зависат од овие терапии. Клиниката постојано се соочува со поголем и поголем број на пациенти, но планираните буџети што се доделуваат не растат правопропорционално. Пациентите инсистираат биолошките лекови веднаш, во најскоро време без да се чека и одолговлекува со години, да се стават на позитивната листа на лекови.

– Јас како пациент и ние како здружение Хема-Онко инсистираме да има промена на позитивната листа. Доколку Фондот за здравство и Министерството имаат разбирање за итноста на оваа промена и најдат соодветно решение, тогаш во иднина овие проблеми од немање терапија која значи живот за многу пациенти нема да бидат предмет за дискусија. Затоа повторно апелираме до Министерство и Фондот за здравство да се најде моментално решение за пациентите кои во овој период се оставени без терапија, но и да се работи на решение за истите овие лекови во иднина да бидат на позитивната листа – додава Маријановиќ.

Во Македонија нема регистар за да може точно да се определи колку пациенти треба да примаат одредена терапија што покажува колку е длабински проблемот со неодговорното планирање. Системот не се ни труди да направи исчекор напред, а доказ за тоа е што секои 6 месеци се јавува ваков период на стравување, недостаток и пациенти оставени на цедило. Директорот на Фондот за здравство, Сашо Клековски на предновогодишен брифинг со новинарите најави идеја – лековите што се под 100 денари да се отстранат од позитивната листа и ослободените пари на таков начин да се алоцираат за поскапа терапија меѓу која е и онколошката. Но сите овие процеси одземаат време, а пациентите со рак немаат време за чекање. Секое вакво одолговлекување негативно влијае на нивното чувство на сигурност.

За клиниката беше отворена истрага од Основното јавно обвинителство за наводни злоупотреби со терапии во 2023 година. Иако ОЈО најави дека јавнообвинителската одлука би требало да биде позната во јануари, сепак оттаму уште го чекаат вештачењето од експертите од Словенија. Македонскиот вештак констатирал неправилности во распределувањето на терапиите, ама детални анализи ќе прават Словенците за да се потврдат наодите.

– Вештиот наод сè уште не е доставен до обвинителството. Штом биде доставен, врз основа на тој извештај и целокупниот доказен материјал ќе биде донесена јавнообвинителска одлука, а јавноста ќе биде известена – велат од ОЈО Скопје за „Слободен печат“. 

Од Клиниката за онкологија велат дека „состојбата со достапноста на биолошката терапија е резултат на административни процедури, што се реализираат согласно буџетот за 2024 година“.

– Овој буџет беше изработен во претходната година врз основа на проценките во тој период и не ги одразуваше целосно тековните потреби на клиниката. Дополнително, треба да се земе предвид и континуираниот пораст на бројот на онколошки пациенти, како и сложеноста на административните и финансиските процеси што влијаат врз набавката на лекови – одговорија од Клиниката.

Во врска со предизвиците поврзани со тендерските постапки, како што информираат, веќе се преземаат мерки за подобро планирање на набавките и поедноставување на процедурите, во соработка со Фондот за здравствено осигурување и Министерството за здравство.

– Нашата цел е да обезбедиме навремено и континуирано снабдување со овој вид терапија за пациентите, веруваме дека со овие мерки, актуелниот недостаток ќе биде надминат во најкраток можен рок. Во меѓувреме, пациентите се третираат со терапијата што моментално е достапна во Клиниката, согласно препораките на специјалистите и медицинските протоколи за третман – велат оттаму.