„Витрувиев човек“ од Леонардо да Винчи е несомнено една од најпознатите слики од ренесансата. Но, и покрај тоа што е добро позната, оваа комплексна скица сѐ уште крие мистерии што ги предизвикуваат научниците и денес. Минатиот месец, забен лекар од Лондон објави ново толкување на делото, кое сугерира дека Да Винчи имал изненадувачки длабоко разбирање на човечката анатомија, векови пред модерната наука, пишува „Артнет“.

Скицата, инспирирана од записите на античкиот римски архитект Витрувиј, е создадена околу 1490 година, кога Да Винчи бил во доцните триесетти години од животот. Таа прикажува како идеализираното машко тело може да се вклопи и во круг и во квадрат, преку прецизна анатомска анализа. Во ова елегантно дело се преплетуваат неговите знаења од уметноста, математиката, анатомијата, филозофијата и архитектурата, токму она што го прави олицетворение на „ренесансниот човек“.

Иако Витрувиј прв предложил дека човечката фигура може да се вклопи и во круг и во квадрат, тој не објаснил како тоа точно би изгледало. Да Винчи го прифатил предизвикот и успеал да го прикаже тоа, но долго време се шпекулирало за неговите водечки принципи.

Сега, д-р Рори МакСвини, користејќи ја својата стручност како стоматолог, го анализирал „Витрувиев човек“ од сосема нова перспектива. Според него, цртежот вклучува геометриски принципи што претходат на современото разбирање на оптималната биолошка архитектура.

Во својот труд, објавен во списанието „Журал од математикс енд артс“, МакСвини се фокусира на трет геометриски облик во цртежот — еднаквостраничен триаголник кој „се крие пред очите“ меѓу раширените нозе на фигурата. Да Винчи дури и го споменува овој триаголник во пратечкиот текст.

Според МакСвини, овој триаголник соодветствува со „Триаголникот на Бонвил“ – анатомски поим дефиниран во 1864 година од стоматологот Вилијам Бонвил, кој го опишал оптималното функционирање на човечката вилица преку три точки: централните долни сечила и двете зглобни глави на долната вилица.

На сличен начин, Да Вичи го користи триаголникот за да ја прикаже врската помеѓу статичката положба на телото и неговата динамичка способност, објаснува МакСвини во трудот.

„Квадратот го прикажува телото во статична, крстовидна поза, рацете хоризонтално, нозете заедно, додека кругот ја опфаќа фигурата со кренати раце и раширени нозе, создавајќи еднаквостраничен триаголник. Овој геометриски однос помеѓу статичната форма и динамичкиот потенцијал ја отсликува врската помеѓу структурата и функцијата во оптималната краниофацијална архитектура“, пишува тој.

Со ова, геометриските согледувања на Да Винчи се поврзуваат со современите стоматолошки студии, иако самите принципи не биле формализирани сѐ до XX век.

Откритието сугерира уште една изненадувачка геометриска релација за која МакСвини смета дека Да Винчи можеби ја интуирал пред времето. Ако еднаквостраничниот триаголник меѓу нозете на фигурата се повтори шестпати околу папокот, се добива хексагонален образец што ја открива приближната релација 1.64, таканаречената тетрахедрална пропорција, помеѓу страната на квадратот и радиусот на кругот.

Оваа пропорција е клучна затоа што, како што објаснува МакСвини, таа е „математички однос кој ја дефинира оптималната просторна организација и во синтетички и во биолошки системи“.

„Геометриската конструкција на Леонардо успешно ги кодира основните просторни односи на човечката форма, демонстрирајќи ја неверојатната прецизност на неговата ренесансна визија за математичко единство помеѓу човекот и природниот ред. ‘Витрувиев човек’ претставува сведоштво за согледувањето на Да Винчи дека човечките пропорции одразуваат подлабоки математички принципи што управуваат со оптималната организација на просторот“, заклучува МакСвини.

Кој ги носи гените на познатиот италијански уметник? Леонардо да Винчи има најмалку шест живи потомци