Многу е едноставно – кога сме уморни, треба да спиеме. Сепак, постојат и други знаци кои телото ни ги испраќа дека му треба повеќе одмор кои може да бидат помалку јасни. Покрај тоа што се чувствуваме уморни или поспани или имаме темни кругови под очите, може да забележиме и суптилни знаци како што се осип на кожата, болки во мускулите или промени во видот.

Спиењето е од витално значење за животот, како јадење, пиење и дишење. Некои знаци кои укажуваат на неговиот недостаток може да не натераат малку да забавиме и да се одмориме, пишува „Е-клиника“.

1. Темни кругови под очите

Кожата околу очите е најтенка и најкревка на телото. Ако не спиеме доволно, клетките на кожата не се обновуваат ефикасно и тоа е видливо под очите. Оштетувањето се манифестира како темни кругови под очите, кои настануваат кога крвта се собира под очите поради недостаток на циркулација. Ако кожата околу очите е лабава или бледа, тоа може да се должи на неквалитетниот сон, што може да ја ослаби кожната бариера и да доведе до знаци на стареење како што се брчки или фини линии околу очите, познати како линии на насмевка.

2. Замор и исцрпеност

Заморот на крајот од денот или поспаноста пред спиење не е исто што и замор и исцрпеност во текот на денот. Ако се чувствуваме слаби или немаме енергија и имаме проблеми да издржиме во текот на денот, нашето тело е тоа што ни испраќа сигнали дека треба да најдеме начин да се одмориме редовно.

3. Мускулна болка

Ако имаме мистериозни болки можно е да ни недостасува сон. Телото ги поправа и гради ткивата додека спиеме. Недоволниот одмор може да доведе и до воспаление, кое е силно поврзано со болка. Недостатокот на сон, исто така, може да доведе до чувствителност на болка и зголемен ризик од развој на хронична болка.

4. Проблеми со спиењето

Често им кажуваме на децата дека се премногу уморни кога се уште се будни после спиење. Тоа е вистински феномен и може да се случи кога сме биле многу активни, било преку интензивни физички вежби или тешка ментална работа. Стресот исто така може да го предизвика ова. Телото не може да се опушти и да ни дозволи да спиеме, колку и да сме исцрпени, ако сме претерано стимулирани.

5. Лоши перформанси во текот на денот

Ако се чувствуваме помалку продуктивни во текот на денот, тоа може да се должи на недостаток на сон. Можеби ќе ни треба подолго време за да ги завршиме познатите задачи, ќе правиме повеќе грешки, а времето на реакција ќе ни се забави. Губењето само еден до два часа сон во текот на неколку ноќи може да влијае на нашата способност да функционираме исто како да не сме спиеле цела ноќ. Дејствата како возењето може да бидат поопасни, а ние можеме да дејствуваме поимпулсивно. Когнитивните функции како учење, меморија и внимание нема да бидат толку добри. Моторните вештини исто така може да бидат засегнати. Истражувања покажаа дека уморните студенти не можат да го следат ритамот на метроном додека одат, за разлика од оние кои повеќе спиеле.

6. Ниска мотивација

Недостатокот на сон може да влијае и на мозочните кола вклучени во оценувањето на напорот што го вложуваме. Ако сме лишени од сон, дополнителниот напор можеби нема да има ефект. Ако се чувствувате немотивирано, обидете се повеќе да се одморите.

7. Промени на видот

Кога спиеме, нашето тело и мозок се во режим на закрепнување, вклучувајќи ги и очите и видот. Ако очите ни се суви, крвави и чешаат, можно е да произведуваме помалку солзи затоа што не спиеме доволно. Видот може да биде заматен бидејќи очите се премногу уморни за брзо да се прилагодат. Грчењето на очните капаци може да биде уште еден знак за премногу уморни очи, кои може да бидат почувствителни на светлина.

8. Лоша меморија

На мозокот му треба одмор за да складира сè што се случувало секој ден за понатамошна употреба. Ги организира нервните врски додека спиеме, а нашата меморија може да страда ако не се одмориме доволно. Недостатокот на сон може да доведе и до микросон, што е кога заспиваме неколку секунди, а тоа не го ни забележуваме. Ако сме на час или на работа, можеби ќе пропуштиме некоја важна информација затоа што сме имале микро сон, па затоа треба да се одмориме за да останеме присебни.

9. Зголемување на телесната тежина

Недостатокот на сон може да предизвика да го помешаме заморот со гладот. Телото се обидува да ја пронајде потребната енергија за добар сон, за да можеме да правиме послаб избор на храна кога сме уморни. Спиењето е исто така важно за балансирање на хормоните поврзани со гладот. Ако не спиеме доволно, може да произведеме повеќе од хормонот грелин, кој може да предизвика желба за јадење. Ако сме одморени, може да имаме повеќе лептин, што е поврзано со чувството на ситост.

10. Промени во расположението и чувство на иритација

Спиењето и расположението се тесно поврзани. Ако сме уморни, поголема е веројатноста да станеме раздразливи. Уморните луѓе често реагираат поинтензивно на стресни ситуации и имаат помалку позитивни реакции на секојдневните искуства. Лошиот сон може многу да го отежне справувањето со стресот од секојдневниот живот, па дури и да го наруши нашиот поглед на светот.

11. Зголемена анксиозност и депресија

Ако имаме хронична несоница и не спиеме добро најмалку три ноќи неделно три месеци или подолго, се зголемува ризикот од развој на анксиозност или нарушувања на расположението, како што е депресијата. Анксиозноста и нарушувањата на расположението исто така може да предизвикаат несоница, создавајќи маѓепсан круг. Ако се чувствувате вознемирени или повлечени или тажни, размислете колку добро спиете.

12. Сексуална желба

Ако не чувствуваме склоност кон интимност, тоа може да се должи на недостаток на сон. Недостатокот на сон може да има комплицирано влијание врз либидото. Дел од тоа е психолошки, а дел е физиолошки. Недостатокот на сон го намалува нивото на тестостерон, хормон кој може да го намали сексуалниот нагон кај луѓето од двата пола. Од друга страна, постојат некои рани докази дека помалку сон може да ја зголеми желбата за секс, но не и сексуалната активност. Тоа може да доведе и до поголемо незадоволство од сексуалната активност кај жените. Жените кои спијат доволно може да забележат зголемување и на нивната желба за секс и на физичката возбуда. Едно истражување покажало дека жените кои спиеле еден час подолго имале 14 отсто зголемена сексуална активност следниот ден.

13. Зголемен пулс во мирување

Ако чувствувате дека срцето ви чука или ако редовно го мерите пулсот и забележувате дека се зголемува, размислете колку спиете. Отчукувањата на срцето во мирување се однесува на тоа колку пати вашето срце чука во минута кога седите или лежите мирно. Кога не спиете доволно, нивото на хормонот кортизол може да се зголеми, што може да го зголеми пулсот. Кај спортистите, повисоко од нормалното отчукување на срцето во мирување може да биде знак дека не се опоравиле целосно од физичката активност и дека можеби претренирале. Психолошките нарушувања кои можат да се развијат поради недостаток на сон, како што е хроничната анксиозност, исто така може да го забрзаат отчукувањето на срцето.

14. Кожни дамки и други промени

Ако забележите дека вашата кожа не изгледа толку добро, размислете колку сте спиеле. Кога спиеме, протокот на крв во кожата се зголемува, што помага да се поправи и да се спречи оштетување на кожата. Недостатокот на сон може да ја наруши бариерата на кожата и да влијае на корисни бактерии кои живеат на кожата и помагаат да се заштити од сушење. Недостатокот на сон може да го намали производството на колаген и еластин (помеѓу другите протеини) кои ја одржуваат кожата цврста и здрава. Ако нашите нивоа на кортизол се покачени затоа што не спиеме доволно, се покажа дека забрзаниот пулс што може да резултира ги влошува акните.

15. Почести болести

Ако настинувате или се соочувате со други заразни болести почесто од порано, недостатокот на сон може да придонесе за тоа. На имунолошкиот систем му треба сон за да функционира добро. Кога сме уморни, не произведуваме толку многу антитела и други протеини од имунолошкиот систем кои се борат против инфекцијата. Постара студија покажа дека луѓето кои обично спијат помалку од седум часа имаат речиси 3 пати поголеми шанси да настинат.