Објектот Чифте амам при Националната галерија во изминативе денови беше жешката точка на промоција на културната дипломатија и соработка, а директорката д-р Дита Старова Ќерими стана носител на врвно одликување на Република Италија.

Две исклучително значајни меѓународни изложби се поставени во објектот Чифте амам при Националната галерија. Изложбата со наслов „Калиопе Австрија и Северна Македонија“ (Жените во општеството, културата и науката) беше отворена на 12 март 2024 година во Чифте амам во соработка со австриската амбасада.

Изложбата ја истакнува улогата на жената во обликувањето на светот во изминатите 200 години. Преку прикажување биографии на значајни Австријки, изложбата има за цел да го исправи историското маргинализирање на женските достигнувања, препознавајќи ги нивните таленти, решителност и придонес.

Опфаќајќи го периодот од 19 век до денес, изложбата ги истражува животите на различни жени, вклучувајќи аристократки, уметници, научници, активистки и политичарки, прикажувајќи ги нивните предизвици и достигнувања во борбата за еманципација.

И покрај тоа што го признава прогресот на правата на жените, изложбата, сепак, се осврнува и на тековните предизвици и потребата за вистинска еднаквост. Посетителите се поканети да размислуваат за клучната улога на жената во обликувањето на идентитетот на една земја, нејзината култура и наука.

Во концептот на проектот, Националната галерија во изложбата ги вклучи и биографиите на значајни македонски уметници, визионерки што ги користеа своите четки за сликање како инструменти за промена, надминувајќи ги општествените бариери и создавајќи простор за себе во уметничкиот свет доминиран од мажи.

По отворањето на изложбата „Калиопе Австрија и Северна Македонија“ во соработка со австриската амбасада, во доменот на дипломатската културна соработка се случи уште еден настан.

Амбасадата на Република Италија во Скопје, заедно со Италијанската трговска агенција, ја заземаа културната сцена со организација на Денови на италијанскиот дизајн. Настанот што годинава е под мотото „Создавање вредности: инклузивност, иновации и одржливост“, ја спои безвременската елеганција на италијанскиот дизајн со практиките за одржливост што го тераат светот да размислува напред.

Свеченото отворање на Деновите на италијанскиот дизајн со мастерклас на познатиот италијански дизајнер на играчки Лука Боскардин се одржа на 14 март. Истиот ден беше отворена и гостувачката изложба „Најдрагиот Пинокио“ на Музејот за дизајн АДИ од Милано, која е посветена на 140-годишнината од првото издание на книгата „Авантурите на Пинокио – Приказна за куклата“ од Карло Колоди, прикажувајќи проекти што го толкуваат наследството на „Авантурите на Пинокио“ преку модерната визура на дизајнот.

Националната галерија е првата дестинација откако Музејот за дизајн АДИ на италијанската публика ѝ ја понуди можноста да ужива во поставката во периодот од 30 ноември до 4 февруари 2024 година. По 28 март овој исклучителен проект заминува за Сан Франциско во Соединетите Американски Држави.

Соработката меѓу италијанските и македонските културни сили означува значаен чекор кон интегрирање во рамките на уметноста, меѓународниот дизајн и модата. Оттука, како признание за втемелени општествено одговорни културни практики, амбасадорот на Република Италија, Н.Е. Андреа Силвестри го врачи признанието „Витез на Редот Ѕвезда на Италија“ на директорката на Националната галерија, д-р Дита Старова Ќерими.

Орденот го доделува претседателот на Републиката за воспоставување и негување лични и професионални релации со Република Италија, продлабочување на односите меѓу институциите и граѓаните од двете држави, а на предлог на министерот за надворешни работи.

„Ordine della Stella d’Italia“ е одликување воведено во 1947 година како „Ред на Ѕвездата на италијанската солидарност“, а од 2011 година го носи новото име.

Директорката Дита Старова Ќерими четирипати беше комесар на Националниот павилјон на престижниот светски саем на уметноста – Венециското биенале и добитник е на наградата „13 Ноември“ во 2019 година за посебен придонес во културата и севкупниот развој и афирмација на Град Скопје.

(Текстот е објавен во „Културен печат“ број 222, во печатеното издание на весникот „Слободен печат“ на 16-17.3.2024)