Колку пати ви се случило пред важен испит, интервју за работа или деловна презентација да почувствувате јазол во стомакот, надуеност, мачнина или итна потреба за тоалет? Тоа не е случајност, пишува „Е-клиника“.

Врската помеѓу мозокот и дигестивниот систем е силна и директна – толку што денес стручњаците зборуваат за посебна дијагноза: нарушување во интеракцијата помеѓу мозокот и варењето, познато и како Нарушување на интеракцијата црево-мозок.

Како стресот го менува варењето?

Д-р Бхавеш Пател, гастроентеролог, објаснува дека е важно да се запамети дека емоциите никогаш не се „само во главата“. Тие често се манифестираат преку телото, особено преку дигестивни тегоби.

Под влијание на стрес и анксиозност, телото лачи хормони и невротрансмитери како што се кортизол, серотонин и хистамин. Овие супстанци влијаат врз:

• подвижноста на цревата,
• пропустливоста на цревната слузница,
• чувствителноста на болка,
• и рамнотежата помеѓу добрите и лошите бактерии во цревната флора.

Затоа, вели д-р Пател, симптомите што ни ги испраќа дигестивниот систем можат да бидат разновидни и непријатни. Порано овие состојби се нарекуваа „функционални дигестивни нарушувања“.

Најчести дигестивни проблеми предизвикани од стрес

Овие нарушувања денес се класифицираат како Нарушување на интеракцијата црево-мозок и вклучуваат:

• Синдром на нервозни црева – болка во стомакот, надуеност, чести запеци или проливи
• Функционална диспепсија – болка во горниот дел од стомакот, чувство на брза ситост, гасови
• Функционален пролив – чести меки столици без јасна причина
• Функционален запек – отежнато празнење без анатомски објаснување
• Гастроезофагеална рефлуксна болест – киселини, печење во градите, враќање на храна
• Стресот исто така може да ги влоши симптомите на чир, воспалителни болести на цревата и рефлукс.

Симптоми што укажуваат на Нарушување на интеракцијата црево-мозок

Обратете внимание ако почувствувате:

• болка во стомакот,
• надуеност и подригнување,
• чувство на киселина во хранопроводот,
• запек или пролив.

Дополнителни ризици: недоволен сон, лоша исхрана, пушење, алкохол.

Што можете да направите?

• Контрола на стресот – медитација, јога, длабоко дишење можат да ја намалат тензијата помеѓу мозокот и цревата.
• Правилна исхрана – избегнување храна што предизвикува тегоби, FODMAP диета, доволен внес на течности.
• Лекови – во согласност со лекар, може да се користат лаксативи или средства против пролив.
• Здрави навики – доволен сон, физичка активност, избегнување алкохол и цигари.

Кога задолжително да посетите лекар?

• ако повраќате повеќекратно во денот,
• ако имате губење на апетит и телесна тежина,
• анемија или жолтица – овие симптоми може да укажуваат на посериозни состојби.

Кога телото зборува наместо нас

Телото често ни дава сигнали уште пред да сфатиме колку сме под стрес, загрижени или преоптоварени. Тогаш стомакот станува „втор мозок“ – реагира, испраќа сигнали, бара внимание. Наместо да ги игнорираме или брзо да ги потиснеме со лекови, важно е да ги сфатиме сериозно.

Грижата за менталното здравје, здрава исхрана и добри секојдневни навики можат да направат многу – не само за стомакот, туку и за целокупното здравје. Бидејќи кога умот се смирува, и стомакот полесно функционира.