Леонардо да Винчи бил извонреден во уметноста и науката, но италијанскиот полимат бил и врвен експерт за воени утврдувања и одбранбени системи. Со своите дизајни и пронајдоци, тој вовел револуционерни стратегии во војувањето за време на ренесансата, пишува Си-ен-ен.

Сега, научниците открија скриена структура под средновековниот замок Сфорца во Милано, Италија, за која истражувачите досега можеле само да шпекулираат врз основа на скица на Леонардо од околу 1495 година и референци во други историски извори – подземни премини, кои веројатно биле наменети за војниците во случај одбраната на замокот да биде пробиена.

Откритието, кое Политехничкиот универзитет во Милано го објави во јануари, беше резултат на серија истражувања за дигитализација на подземните структури на замокот Сфорца од 15 век, користејќи недеструктивни методи како радарско скенирање на земјата и ласерско скенирање. Истражувањата, кои траеја од 2021 до 2023 година, започнаа како докторска теза на Франческа Биоло, која сега е архитект и истражувач во Политехничкиот универзитет во Милано.

Поврзаноста со Леонардо да Винчи

Според истражувачите, Да Винчи веројатно ги претставил овие скриени премини во своите скици за одбранбени структури, кои во голема мера личат на оние во замокот Сфорца. Покрај оваа скица на замокот, се наоѓа и студија на Свети Јаков што Да Винчи ја направил како подготовка за неговиот познат мурал „Тајната вечера“.

„Нашите откритија се потсетник на тоа колку длабоко историјата е вкоренета во нашите градови. Само со свесност за ова и со темелно разбирање на историјата и архитектурата можеме навистина да ја цениме важноста на зачувувањето и унапредувањето на нашето културно и архитектонско наследство“, изјави Биоло.

Иако не е сосема јасно до кој степен Да Винчи бил вклучен во изградбата на замокот, ова откритие „го зацврстува неговото влијание врз историјата и архитектурниот развој на замокот Сфорца“, додава таа.

Leonardo da Vinci is still making history, more than 500 years after his death. One of his sketches recently led a team of experts to discover secret tunnels underneath the Sforza Castle, in the heart of modern-day Milan.https://t.co/k2wGCfcVxY

— Nice News (@nicenewshq) February 12, 2025

Откривање на тајните тунели

Биоло и нејзиниот тим првично планирале да ја дигитализираат областа под Гирланда, надворешниот одбранбен ѕид на замокот. Таму постои добро познат подземен премин што минува долж ровот и е достапен за туристи.

Но, на изненадување на истражувачите, нивното истражување откри втор, таен тунел, за кој експертите со години само претпоставувале. Овој тунел е паралелен со првиот и се наоѓа околу 1 метар под површината. Според истражувачите, војниците веројатно го користеле за да ја одбранат и повторно заземат Гирландата од непријателските сили.

Истражувањето откри и други тунели – речиси сите изградени од тули и со заоблени сводови – вклучувајќи еден што води во правец на базиликата Санта Марија деле Грације, каде што е погребана сопругата на војводата Лудовико Сфорца (1494–1498).

Според историските извори, војводата – познат како Лудовико ил Моро – бил скршен од загубата на својата сопруга и најверојатно изградил таен тунел за полесен пристап до нејзиниот вечен дом.

„Сепак, се потребни дополнителни истражувања за да се потврди дали тунелот навистина се поврзува со базиликата“, изјави Биоло.

Освен тунелите, биле откриени и средно големи подземни простории на второ подземно ниво, што сугерира дека има уште многу структури што треба да се пронајдат.

Замокот Сфорца некогаш се простирал на површина шест пати поголема од денешната. Денешниот видлив дел зафаќа околу 40.000 квадратни метри. Замокот претрпел големи оштетувања и реставрации за време на Наполеоновите војни и кон крајот на 19. век.

„Сепак, овие нови откритија покажуваат дека не сè било загубено. Подземјето чува траги од нашето минато – не само од оваа ера, туку и од многу други“.

Неговото влијание врз воената архитектура

За време на доцните 1400-ти, Да Винчи поминувал многу време во замокот Сфорца, како дел од дворот на војводата Лудовико Сфорца. Во тој период, тој направил множество цртежи за одбранбени структури, вклучувајќи ги Гирландата и подземните премини.

„Секогаш е важно да можеме да ја реконструираме историјата што попрецизно и потемелно“, вели д-р Франческа Фјорани, професорка по историја на уметност и експерт за Леонардо на Универзитетот во Вирџинија.

Таа објаснува дека многу од архитектонските скици на Леонардо биле „ментални вежби“ – идеи за иновативни градби, но не секогаш предвидени за реална изградба.

„Дали неговите цртежи навистина одговараат на неодамна откриените тунели, тоа е прашање што бара дополнително истражување“, додава Фјорани.

Според Биоло, има „јасна врска меѓу елементите на неговите цртежи и реалните структури“, но засега не може да се утврди во колкава мера Леонардо директно учествувал во изградбата на утврдувањето.

„Ова откритие нагласува дека историјата се крие насекаде, дури и на места каде што најмалку очекуваме“, вели Биоло.

Таа моментално работи на проект за зачувување и унапредување на општински згради во различни италијански градови.

„Можеби, она на што најмногу се надевам во иднина, не е толку ново сензационално откритие, туку зголемена и свесна тенденција кон зачувување на нашето наследство – особено она што често е заборавено – поддржана од широките можности што ги нудат денешните технологии“, заклучува таа.