Иако се повеќе се тргува со нив, паркинг местата – особено оние надвор од затворените гаражи – не подлежат на ист правен третман како становите или деловните простории. Во Србија надворешните паркинг места не се наследуваат.

В.д. Милош Бјелановиќ помошник-директор на Републичкиот геодетски завод (РГЗ) зборува за Каматица за статусот на паркинг местата во катастарот и што всушност значи внесувањето на „трајна употреба“.

– Прво на сите, кога зборуваме за трајна употреба на паркинг места, мислиме на паркинг места на отворени делови од парцели, односно не во згради. Ваквите паркинг места не можат да се регистрираат во катастарот како недвижен имот, како што е случајот со становите, баровите, гаражите или гаражните места – вели Бјелановиќ.

За разлика од гаражните места, кои се целосно еднакви со другите недвижнини и можат да бидат предмет на купопродажба, подарок и наследство – паркинг местата надвор од зградата немаат таков правен статус, изјави тој.

– Законот за планирање и градење, по измените од 2018 година, го признава институтот пренос на правото на трајно користење на паркинг места. Сепак, тоа право не може да се регистрира во катастарот како право на сопственост. Можно е само да се забележи постоењето на договор за пренос на тоа право, но таа забелешка не претставува доказ за стекнување на стварното право – наведува тој.

Со други зборови, иако граѓаните можат меѓусебно да го пренесат правото на трајно користење на паркинг место и да го евидентираат тој договор, овој вид регистрација не обезбедува правна сигурност како класичната регистрација на имот во катастарот.

На прашањето дали сопственикот на такво паркинг место е слободен да го продаде или да го подари, нашиот соговорник истакнува дека ова прашање е во надлежност на јавните нотари, додека даночниот аспект на ваквите трансакции го регулира Даночната управа.

– Во моментов, пазарот функционира, но правниот статус на тие трансфери останува под знак прашалник. Забележувањето на договорот во РГЗ не значи стекнување права, што многу граѓани не го знаат – предупредува Бјелановиќ.

Конечно, тој нагласува дека е потребно да се разликуваат паркинг местата во зградите – кои имаат статус на посебни делови од зградата и се регистрирани како и секој друг недвижен имот – од оние на отворено, кои сè уште се правно недоволно дефинирани.

Милиќ Ѓоковиќ, експерт за недвижности од Српската стопанска комора, вели дека паркинг место не може да се регистрира како гаража.

– Купувачите на паркинг места купуваат со недвижен имот, т.е. стан, во договор со инвеститорите. Обично станува збор за бетонска површина од 10 до 12 квадратни метри што сопственикот на станот ја бара и ја користи како паркинг за своето возило. Ова паркинг место не може да го продаде сопственикот на недвижнината како посебна недвижност, како што е случајот со гаражниот простор. Секако, наследниците на сопственикот на станот можат да добијат и паркинг место во рамките на станот како свој, наследен имот, а сопственоста на паркинг местото е регулирана со договорот со инвеститорот – објасни Ѓоковиќ.

-Данокот на имот за паркинг место се плаќа само ако тој простор е регистриран како посебна недвижност, односно ако постои како независна единица во катастарот.

– Ако не е регистриран, нема формална даночна обврска, што доведува до тоа некои да плаќаат, а други не – без директни последици. Проблемот лежи во нееднаквата практика на евиденција и толкување, а не во избегнувањето на обврските – рече банкарот и финансиски консултант Владимир Васиќ, и со тоа ја реши дилемата за плаќање даноци за овој вид сопственост.