Податоците за е-трговија покажуваат нејзин континуиран раст, но сепак, споредено со европските земји, имаме уште голем простор за развој. Големите интернационални компании, пак, веќе го препознаваат нашиот регион како заеднички простор за дејствување. Токму затоа, вчера се одржа Седмата регионална конференција за е-трговија под мотото „Е-трговија, расплеткување на потенцијалот“.

– Имаме повеќе од 700 учесници и многу ни е драго што сме домаќини на регионална конференција. Од пред три години, конференцијата веќе почна да го привлекува интересот и на регионот, имаме близу 15-20% учесници од Западен Балкан. Оваа година доста работи се раздвижија на полето на е-трговијата, а потенцијалот на регионот почна да го забележуваат и интернационални компании – рече Нина Ангеловска Станков, претседателка на Асоцијација за е-трговија што ја организираше Конференцијата.

Таа објасни дека развојот на е-трговија секогаш треба да се гледа во корелација со дигиталната подготвеност, но посочи дека и тука не сме на некое високо ниво.

– Во однос на дигиталните вештини, регионот е, повторно, многу ниско рангиран, и тука ни е потребно иста така забрзување. Во однос на сите земји од регионот, состојбите се слични. Србија е најголем пазар со најголем потенцијал и има 65 проценти онлајн купувачи како процент од интернет-корисници, Македонија е на второ место со 54% проценти и што се однесува до генералната слика на македонскиот купувач, тоа е слично како и на балканскиот, значи прилично е добро поврзан на интернет, меѓутоа интернетот главно го користи за социјални медиуми, телефонирање, видеоповици, најчесто купува, прави нарачки до 50 евра, најчесто купува облека, тоа го прави еднаш до двапати во три месеци и најчесто купува од домашни продавачи – рече Ангеловска Станков.

По облеката, онлајн се купува и електроника, производи за домаќинство… Во регионот, вели Ангеловска Станков, има различни навики. Така, кога станува збор за електроника изразено е купувањето онлајн во Албанија, а во Црна Гора особено се нарачува храна од ресторани.

Претседателката на Асоцијацијата забележува дека македонскиот и балканскиот купувач сè уште плаќа во готовина при испораката на стоката.

– Регионот споредено со Европа има најниско ниво на иматели на платежни картички и најмало користење на тие платежни картички. Значи кешот е сè уште доминантен платежен метод и тоа е една од заплетканите работи што денес ги дискутираме, да видиме како да ги отплеткаме другите платежни методи што во развиените земи се практично норма – вели Ангеловска Станков.

Таа вели дека анкетата меѓу компаниите во Западен Балкан покажуваат многубројни предизвици со кои се соочуваат, а доставата е еден од најголемите предизвици.

– Има значаен раст на бројот на приватните пошти. Верувам дека со технологијата и дегитализацијата, многу работи можат да се подобрат – рече претседателката.

Министерот за дигитална трансформација Стефан Андоновски рече дека визијата на Министерството е насочена кон создавање динамичен дигитален екосистем, преку систематски пристап во повеќе клучни области, од инфраструктурата, вештини, но и поволна регулаторна рамка. Тој алармираше и на претпазливост при онлајн купување.

– Постои еден нов феномен сега на Инстаграм со формирање лажни профили на јавни личности, тоа е нешто со кое сите се соочуваме. Но, државните институции итно реагираат и тие лажни профили брзо се симнуваат. Така што апелираме до граѓаните да бидат внимателни, да проверуваат на платформите дали е вистински производот што се продава, затоа што се злоупотребуваат имиња и на лекари, фармацевти, аптеки… – изјави Андоновски.

Тој посочи и дека во подготовка е центар за побезбеден интернет, кој ќе биде ресурс за граѓаните, особено за помладите, да можат да препознаваат таков тип измами на интернет.