Повеќе од 50 години по настаните, денес во Белфаст продолжи судењето на поранешен британски војник за две убиства и пет обиди за убиства за време на „Крвавата недела “, една од најкрвавите епизоди од тридеценискиот конфликт во Северна Ирска.

Ниту еден војник досега не е суден за „Крвавата недела“ на 30 јануари 1972 година во Лондондери, познат и како Дери, кога британските падобранци отворија оган врз мирни демонстрации на католички активисти, убивајќи 13 лица.

Британската армија во тоа време објави дека падобранците одговориле на оган од „терористите“ на ИРА (Ирска републиканска армија, паравоени сили кои се спротивставувале на какво било британско присуство на островот Ирска), верзија која потоа била засилена со набрзина составен извештај.

A very significant day in Northern Ireland as the murder trial of Soldier F is about to get underway here in Belfast. Relatives of the Bloody Sunday victims are outside Belfast Crown Court pic.twitter.com/PyXrLZFHQv

— Stephen Murphy (@SMurphyTV) September 15, 2025

И покрај сведоштвата што ја побиваа оваа верзија, беа потребни години и дури во 2010 година официјално беше признаена невиноста на жртвите, од кои некои беа застрелани во грб или дури додека беа на земја мавтајќи со бели шалови.

Поранешниот падобранец познат како „Војник Ф“ денес е на судење обвинет за две убиства, оние на Џејмс Реј и Вилијам Мекини, и пет обиди за убиства, за време на задушувањето на овој собир.

A former paratrooper, known as Soldier F, is set to go on trial today, accused of murdering two people on Bloody Sunday in 1972.https://t.co/NDXHBJxfWb

— BBC Radio Foyle (@BBCRadioFoyle) September 15, 2025

Во декември, тој се изјасни за невин пред судот во Белфаст.

За да ја заштити својата анонимност, која ќе ја одржува во текот на целиот судски процес, тој ќе биде зад завеса. Оваа заштита му ја даде судијата, бидејќи неговите адвокати стравуваа за неговата безбедност.

Судски процес по 53 години

Планирани се демонстрации пред судницата пред почетокот на судењето денес.

„Чекавме 53 години правдата да биде задоволена и се надеваме дека ова судење ќе ни ја даде правдата што ја заслужуваме“, изјави за локалниот медиум Дери Нау, Тони Доерти, чиј татко Патрик беше меѓу жртвите на Крвавата недела.

Обвинителството на Северна Ирска поднесе кривични пријави против „Војникот Ф“ во 2019 година. Случајот подоцна беше отфрлен, но повторно беше отворен во 2022 година.

Масакрот во Крвавата недела – кој беше овековечен од ирскиот рок бенд U2 во нивната песна од 1983 година „Sunday Bloody Sunday“ – турна многу млади католички републиканци во редовите на ИРА.

Тоа беше еден од најмрачните моменти од тридецениските „Проблеми“, „проблемите“ што ги спротивставија демократските, претежно католички, поддржувачи на повторното обединување со Ирска против унионистичките протестанти, кои се залагаа Северна Ирска да остане под британската круна.

Конфликтот, во кој загинаа околу 3.500 луѓе, беше завршен дури во 1998 година со мировниот договор од Велики петок.

Во 2010 година, по најдолгата и најскапата јавна истрага во британската историја, која ја призна невиноста на жртвите од „Крвавата недела“, тогашниот премиер Дејвид Камерон формално се извини, опишувајќи ги настаните што се случија тој ден како „неоправдани“.

Откако заврши конфликтот во Северна Ирска, само еден поранешен британски војник е осуден: на почетокот на 2023 година, на Дејвид Холден му беше изречена условна казна од три години затвор, кој убил човек пукајќи му во грб на контролен пункт во 1988 година. Тој тврдел дека пукал по грешка затоа што рацете му биле влажни.