Институтот за исламски култури во Париз од 15 септември до 11 декември 2022 година ќе ја претстави изложбата „Урбан текст, овој простор наречен Балкан“, кокурирана од Фалма Фшази и Беренис Салиу. Низ призмата на урбаниот простор изложбата „Урбан текст“ – термин кој во буквален превод значи „урбано ткиво“ на француски јазик – ја прикажува комплексноста на Балканот, мултикултурна територија со променливи дефиниции.

Во текстот на кураторките на изложбата се истакнува: „Од трагите на Отоманската империја до лузните на војните од 20. век, градот стана палимпсест на колективни списи, огледало на историјата и имагинацијата. Помеѓу изградбата, бришењето и трансформацијата, политичката и индивидуалната динамика оставија свој белег врз архитектурата и спомениците. Изборот на уметници кои работат на Балканот сведочат со својата сила и деликатност, зграпчувајќи ги спомените и актуелните настани за да создадат интими, дискурси или соништа. Тие ја нагласуваат историската густина на Југоисточна Европа, истовремено со различноста на влијанијата кои со векови го обликувале овој регион и чиј одраз се популациите.“

Јане Чаловски на изложбата се претставува со неговата најнова инсталација „Ефектот на преостанатото“, која е слика на архивата од поранешниот Завод за урбанизам и архитектура од Скопје, која повеќе не е присутна во јавниот домен. Делото на Чаловски е покана за разграничување на темпоралноста на веќе непостоечката архива. Наместо тоа, тој се обидува да го обликува интерпретативниот и отворен концепт на прилагодување на знаењето надвор од јавноста и во доменот на интимноста и субјективноста.

Освен Чаловски, останатите уметници кои учествуваат во изложбата „Урбан текст, овој простор наречен Балкан“ се Мрѓан Бајиќ, Лана Чмајчанин, Игор Грубиќ, Џенан Хаџихасановиќ, Шејла Камериќ, Ледија Костандини, „Кумбима“, Луиза Марган, Албан Муја, Стефано Романо, Селма Селман, Аднан Софтиќ, Иван Шулетиќ и ЗениТадиќ.

Во текот на изложбата ќе биде организирана јавна програма која комбинира изведувачки уметности, тркалезни маси, музика и проекција на филмови кои даваат преглед на културното изобилство и предизвиците на современиот Балкан. Дискурзивната програма ќе отвори прашања поврзани со демократската транзиција, постконфликтниот контекст и афирмацијата на уникатните културни идентитети.

Научниот комитет на програмата го сочинуваат истакнатите Милена Драгиќевиќ Шешиќ, Сенка Ибришимбеговиќ и Наташа Петрешин-Бачелез. Генерален директор на Институтот за исламски култури е Стефани Шазалон. Изложбата ќе ја отворат Ана Идалго, градоначалничка на Париз и други видни личности.

Претставувањето на Јане Чаловски на оваа изложба е дел од годишната програма на Здружението за современа уметност и кураторски практики „Проектниот простор Прес ту егзит“ од Скопје со наслов „Недисциплинирано: Трансформација на архивите преку дискурзивни кураторски, уметнички и едукативни практики“, поддржана од Министерството за култура на РСМ.