Колку пати сте биле во ситуација каде што ви се пријало нешто благо со изговор дека вашиот шеќер во крвта сигурно паднал? Научниците размислувале дали оваа потреба е психолошка или физиолошка и до кој степен секоја од овие компоненти учествува во овој чин, пишува „Е-клиника“.

Физиолошки механизми на потребата за благо: Кога навистина ни се намалил шеќерот?

Кога шеќерот во крвта (гликозата) паѓа под одредена граница (хипогликемија или „паѓање“ по висок внес на јаглехидрати), телото и мозокот регистрираат енергетски дефицит. Мозокот е особено зависен од гликозата како извор на енергија, па затоа сигнализира потреба за брз внес на јаглехидрати. И тоа често значи токму тоа – благо.

Улогата на хормоните

Хормоните играат важна улога тука. Инсулинот ја регулира апсорпцијата на шеќер. Кога нивото на шеќер одеднаш паѓа, се чувствуваме гладни и слаби, што може да предизвика желба за нешто благо. Исто така, хормоните на стрес, како што е кортизолот, имаат тенденција да го зголемат апетитот за енергија во форма на слатка храна.

Психолошки фактори во овој процес

Навики и нивно условување: ако сте навикнати да јадете нешто благо кога сте гладни, кога сте под стрес или како награда, тогаш мозокот ќе очекува слатки како автоматски одговор.
Емоции и стрес: чувството на вознемиреност, фрустрација или досада може да ја активира потребата за нешто што дава задоволство. Слатките брзо донесуваат чувство на задоволство преку улогата на невротрансмитери како што е допаминот.
Културни / социјални влијанија: достапноста, рекламирањето, традицијата (задолжителен десерт по оброци, родендени, празници) придонесуваат за психолошката врска помеѓу слатките и наградите.

Одговор: Физиолошки, психолошки причини или…? Најточниот одговор би бил: комбиниран.

И физиолошките и психолошките компоненти значително влијаат на нашата потреба итно да јадеме нешто благо. Често се случува падот на шеќерот во крвта да предизвика физиолошки сигнал (телото бара енергија), но психолошките обрасци, навиките и емоционалната состојба модулираат што и колку „слатко“ ќе се јаде.

На пример, едно лице може да има пад на гликозата на физиолошко ниво, но наместо да зема здрав извор (овошје, јаткасти плодови), посегнува по торта затоа што тоа е навика или затоа што таков модел на храна носи побрзо чувство на задоволство.

Ако сакате да ги намалите желбите за слатки кога нивото на шеќер ќе ви се намали, еве неколку стратегии:

– Јадете избалансирани оброци со протеини, здрави масти и влакна за да спречите ненадејни падови на гликозата.
– Избегнувајте прекумерен внес на едноставни шеќери и рафинирани јаглехидрати, кои брзо ги полнат, но и брзо ги празните енергетските резерви.
– Пронајдете поздрави алтернативи на слатките (овошје, темно чоколадо, комбинации како јогурт од овошје и јаткасти плодови).
– Погрижете се редовно да спиете и да го намалите стресот затоа што недостатокот на сон и високиот стрес ја зголемуваат психолошката желба за таканаречена „храна за утеха“.