Невообичаените карактеристики пронајдени во карпите на Марс би можеле да бидат дело на древен микробен живот што постоел на Црвената планета пред милијарди години.

Карпите биле забележани од роверот „Персеверанс“ на НАСА додека ја истражувал долината Неретва, древна речна долина што се формирала за време на протокот на вода во кратерот Језеро во далечното минато на планетата, објавува „Гардијан“.

Роверот, кој слета во кратерот Језеро во 2021 година, наишол на овие карпи минатата година додека истражувал изданок наречен Формација Светол Ангел на северниот раб на древната долина.

Инструментите на роверот откриле знаци на јаглеродни соединенија во карпите, додека фотографиите забележале интригантни површински точки и нодули кои често се поврзуваат со микробен живот на Земјата.

Невообичаените својства на карпите може да имаат едноставни, хемиски причини кои еволуирале во текот на милениумите. Сепак, во статија објавена во списанието „Природа“ во среда, научниците истакнуваат дека овие карактеристики треба да се сметаат за потенцијални знаци на живот.

„Нашата анализа покажува дека формацијата Светол Ангел содржи текстури, хемиски и минерални карактеристики и органски траги што заслужуваат разгледување како ‘потенцијални биосигнали’“, наведуваат авторите.

Иако Марс денес е сув свет, неговата површина е испрекината и украсена со антички речни и езерски корита, што укажува на потопло и повлажно минато. Доколку животот некогаш успеал да се развие на планетата, трагите би можеле да се зачуваат во карпите како органска материја, па дури и фосилизирани организми.

Д-р Џоел Хуровиц, геохемичар и планетарен научник на Универзитетот Стони Брук во Њујорк и прв автор на студијата, рече дека необичните карактеристики на карпите се наслаги од минерали, вклучувајќи го минералот од железо-фосфат вивианит и минералот од железо-сулфид грејгит.

„Се чини дека овие минерали се формирани со реакции помеѓу калта во формацијата Светол Ангел и органската материја што е исто така присутна во таа кал“, рекол Хуровиц. Се проценува дека реакциите се случиле кратко време по седиментацијата на калта на дното на езерото.

На Земјата, реакциите што комбинираат органска материја и хемиски соединенија во калта за да формираат нови минерали, како што се вивијанит и грејгит, често се предизвикани од микроби. Микробите користат органски соединенија и произведуваат минерали како нуспроизвод на метаболизмот.

Сепак, постојат повеќе начини минералите да се формираат без живот.

„Причината зошто можеме да го сметаме ова само како потенцијален биосигнал е тоа што хемиските процеси можат да предизвикаат слични реакции без биологија и не можеме целосно да ги исклучиме само врз основа на податоците од роверот“, рекол Хуровиц и додал: „Треба да бидеме конзервативни и да се држиме до етикетата на потенцијалниот биосигнал сè додека не се извршат идни анализи на примероци од оваа геолошка формација на Земјата.“

Истражувачите се надеваат дека наодите ќе поттикнат лабораториски експерименти за да се види дали необичните особини можат да се репродуцираат со биолошки или небиолошки процеси. Тие исто така сакаат да мотивираат теренски истражувања на места каде што слични реакции можеле да се случат во минатото. Ова би им помогнало на научниците да утврдат дали особините се резултат на биолошки процеси.

Конечната потврда можеби ќе треба да почека додека карпите од Марс собрани од Персеверанс не бидат вратени на Земјата, но плановите на НАСА за таква мисија се одложени и неизвесни.

„Нема докази за микробни организми на Марс денес, но ако некогаш постоеле на античкиот Марс, тие можеби ги редуцирале сулфатите и формирале сулфиди во кратерот Језеро“, изјавиле д-р Џенис Бишоп од Институтот СЕТИ во Калифорнија и д-р Марио Паренте, експерт за планетарно далечинско набљудување на Универзитетот во Масачусетс во Амхерст, во придружна статија.