Романот басма на писателката Оливера Ќорвезироска, „Три Марии“ („Арс Либрис“, дел од „Арс Ламина – публикации“), кој излезе од печат во март оваа година и чијашто промоција го отвори второто издание на фестивалот за литература и општа култура „Видик“, е годинашниот добитник на наградата Рациново признание, што ја доделува Општина Велес во рамките на манифестацијата „Рацинови средби“.

Делото „Три Марии“ е внимателно осмислен омаж на Славко Јаневски, кој не е класична посвета, ниту римејк на конкретно дело. Романот содржи три самостојни приказни за три различни жени кои носат исто име – Марија и кои сакаат да ги напуштат моментните животи поради грешна љубов. Своја или туѓа.

Иако станува збор за современ роман од нашево време и од нашиов микропростор (Скопје), во него има етнообичаи од североисточна Македонија: китење младоженец со пари, погребување мртовец со кукла… како и свадбарско „мавиле“ од велешкиот крај. Фолклористичките обичаи, верувањата и суеверијата, црните судбини, фатуми и карасевди се мотиви што во извесна смисла го „оправдуваат“ поднасловот роман-басма. На корицата на романот е употребен детаљ од сликата „Бош“ од Славко Јаневски, а дизајнот е дело на Марко Трпески.

Во својата благодарница на Рациновите средби, на жирито за доделување на Рациновото признание, на Велес – градот на Рацин и на сите кои придонесоа за видливоста на романот „Три Марии“, авторката Ќорвезироска, меѓу другото истакнува: „Никогаш ништо не почнува од нас. Ние, нашите букви, нашите книжевни писма, нашите книги… сме само продолжетоци, нови фиданки на вековниот национален даб, на претходниците што создавале пред нас. Континуитетот е важен за јазикот, за книжевноста, за нас како народ и како засебна култура. Чествувањето на претходниците може да има различни форми. Една од тие форми се токму и Рациновите средби…“

(Текстот е објавен во „Културен печат“ број 285, во печатеното издание на весникот „Слободен печат“ на 14-15.6.2025)