Унгарскиот премиер Виктор Орбан може да најде необични сојузници за неговиот обид да ја спречи Украина да се приклучи на ЕУ, меѓу кои е и францускиот претседател Емануел Макрон. Поддршка би можел да добие од Бугарија, која пак сака да го задржи правото на вето кон Скопје, пишува „Политико“.

Пред денешниот собир на лидерите на ЕУ во Копенхаген, претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, лобираше кај европските лидери да најдат начин да го заобиколат противењето на Унгарија на приклучувањето на Киев кон блокот, меѓу другите кандидатури за членство кои чекаат долго време.

Опишувајќи го ваквиот судир во ЕУ, „Политико“ во својот текст го споменува и спорот меѓу Македонија и Бугарија, а во контекст на решението што наводно го застапува Кошта и тврдата линија да се зачува одлучувањето со консензус и правото на вето, на кое инсистира Орбан.

Но, како што пишува порталот, планот на Кошта се покажува контроверзен. Иако Орбан е еден од лидерите на ЕУ кој е најблизок до рускиот претседател Владимир Путин и најнепријателски настроен кон Украина, другите лидери имаат многу различни мотиви да се приклучат на неговата страна – главно за да го одбранат своето право на вето.

Планот се соочува со отпор од неколку земји од ЕУ, вклучувајќи ги Франција, Холандија и Грција, и веројатно нема да добие широка поддршка во Данска, според тројца дипломати од ЕУ и функционер од француското претседателство кои разговараа со „Политико“ под услов на анонимност за да разговараат за чувствителните размислувања.

Загриженоста меѓу овие земји е дека со промена на правилата за пристапување, тие исто така би ја ограничиле сопствената можност да ги блокираат кандидатурите за членство што ги сметаат за проблематични, рекле дипломатите. Тоа отвора низа соперништва на кои Орбан може да се послужи: Важно е за Грците, на пример, да покажат дека можат да одржат разговори за членството на Турција, исто како што Бугарите сакаат да можат да повлечат граница за Северна Македонија, а Хрватите да ја блокираат Србија.

Што предвидува планот на Кошта

Предлогот на Кошта би отворил пат напред не само за Украина – чија кандидатура е одложена со месеци поради ветото на Орбан – туку и за Молдавија, бидејќи кандидатурите на двете земји се поврзани.

Според висок функционер на ЕУ, предлогот на Кошта ќе биде на маса денеска во Копенхаген, заедно со друг предлог за користење на замрзнатите руски средства за помош на Украина.

„Ниеден лидер до денес не одговорил со целосно „не“ на оваа идеја“, рече високиот функционер, осврнувајќи се на предлогот на Кошта за промена на правилата.

Финскиот претседател Александар Стаб изјави за „Политико“ дека поддржува секој обид за забрзување на процесот.

„Секој механизам за донесување одлуки што дава поголема флексибилност и помала можност за блокирање, јас лично го поздравувам, и никогаш повеќе отколку со Украина“, рече тој.

Но, таборот што се спротивставува на Кошта и Стаб, оценува „Политико“, може да се покаже како премногу силен. И ако цената на зачувувањето на правилата е дека Украина и Молдавија можеби ќе мора да чекаат месеци, ако не и години, за да видат како нивните кандидатури се движат напред, тоа е нешто што овие земји се подготвени да го платат.

Ветото на Софија за Скопје и други примери

Меѓу примерите што се наведени во написот на порталот е блокадата на Софија за влезот на Северна Македонија во Унијата.

Дополнително се зема и Грција, која долго време се спротивставува на членството на Турција, оправдувајќи го тоа како закана по безбедноста.

„Во врска со овој предлог сме многу претпазливи“, вели грчки функционер, осврнувајќи се на предлогот за промена на правилата на Кошта.

Париз, исто така, историски се спротивставува на пристапувањето на Турција во блокот, а Макрон уште во 2018 година му кажа на турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган дека нема шанси кандидатурата на Анкара да напредува.

„Очигледно Унгарците ги блокираат Украинците. Но, тоа не е сè. Бугарите сакаат да можат да ги блокираат Македонците, Хрватите сакаат да можат да ги контролираат Србите, Грција и Кипар не сакаат Турција да се приближи до ЕУ, а Грција, исто така, би сакала да ја држи на око Албанија“,вели дипломатот.

Јавно, лидерите на ЕУ може да се спротивстават на блокирањето на Украина од страна на Унгарија. Но, зад затворени врати, многумина го сметаат тоа за погодно покритие за сопствените барања“, заклучува „Политико“ на крајот на сторијата.