Освен што македонската војска се грижи за државната безбедност на Македонија, честопати униформираните подаваат „рака“ за помош и во време на природни несреќи дома но и во соседството.

Најсвеж ваков пример е овонеделниот кога земјава преку НАТО механизмот за помош при катастрофи (Евро-атлантски координативен центар за одговор на катастрофи) по пристигнато барање за помош на Словенија, реши да испрати 100 припадници на армијата да одговорат на потребите на словенечката Армија и држава за санирање на штетите и помош од катастрофалните поплави кои ја зафатија оваа земја неодамна.

Ваквиот чекор наиде на позитивни реакции во домашната јавност додека сè уште се свежи сеќавањата токму на помошта од страна на Словенија која ни ја пружи во справувањето со пожарите од пред две години кои ја зафатија земјава како резултат на високите летни температури.

Тогаш, по претходен разговор на македонските и словенечките власти, официјална Љубљана реши да испрати 16 противпижарни возила и 46 пожарникари да помогнат во гасењето на пожарите низ земјава.

Хронологија на делувањето на армијата при природни непогоди во регионот

Кога станува збор за солидарноста на македонската армија и држава во услови кога пријателските земји се зафатени од природни непогоди и катастрофи за потсетување се и неодамнешните земјотреси во Турција, пожарите во Грција и Албанија но и претходно стравотните поплави во 2014 година кои се случија во Србија и БиХ.

Во февруари оваа година армиски тим составен од 24 армиски припадници од составот на баталјонот за специјални сили и двајца инструктори од командата за обука и доктрини со две службени кучиња отпатува за Турција се со цел да се вклучат и помогнат во пребарувањето на теренот во градот Кахраманмарас. Македонскиот армиски тим тогаш во координација со турските власти се ангажираше во пронаоѓањето и извлекувањето на евентуално преживеаните лица кои се наоѓаа во рушевините.

Слично како и во случајот со Турција, македонската армија во 2014 година по претходна одлука на владата АРМ испрати обучен персонал со материјално-технички средства и опрема наменети за помош во подрачјата погодени со поплавите во Србија и Босна и Херцеговина. Во Србија АРМ испрати обучен персонал додека во Босна и Херцеговина беа испратени 3.000 ќебиња кои заедно со останатата хуманитарна помош од земјава беше распределена во поплавените региони во оваа држава.

Со ваквиот чекор тогаш АРМ уште еднаш ја покажа подготвеноста за делување во услови на природна катастрофа и надвор од земјава, како што во тој период беше случајот со поплавите во соседството и поширокиот регион на Балканот.

Инаку, македонските војници минатата година исто така гаснеа пожари во соседна Грција но и Албанија.

НАТО сојузништвото уште еднаш на дело

На темава го консултиравме да збори околу тоа која е улогата на војската во овој сегмент на делување надвор од земјава во услови на природни катастрофи и универзитетскиот професор Методи Хаџи Јанев.

Според Хаџи Јанев на овој начин војската уште еднаш ја покажа подготвеноста за делување во услови на природна катастрофа и надвор од Македонија, како што во моментов е случај со поплавите во поширокиот регион на Балканот поточно во Словенија.  Ова пак според него само го потврдува дополнително сојузништвото во Алијансата меѓу државите во вакви услови.

– Иако генерално немаме обврска кон НАТО да реагираме како држава во вакви услови кога друга земја се соочува со природни непогоди, ова испраќање на 100 македонски војници во Словенија за помош од поплавите е резултат на билатералната соработка и добрите односи со Љубљана. Улогата на Армијата таму секако ќе биде добредојдена на тамошните власти и секоја помош на пријателска наша земја независно дали станува збор за цивилна или воена е добар чин за подобрување на угледот на Македонија на меѓународното поле – вели Хаџи Јанев.

Универзитетскиот професор е со став дека кога пријател односно сујузник е во неволја треба да се помогне.

-Да потсетам дека солидарноста и човечноста пред сè да се помогне во вакви времиња е реткост а ваквиот чин само ја отсликува нашата политика кога станува збор за помош на пријателите. Да не заборавиме, Армијата досега на неколку пати помагаше и во гаснењето на пожарите во соседството а иста таква помош добивавме и ние кога бевме во неволја со пожарите пред две години. Кратко речено, чекорот е за поздравување иако Армијата во овој момент се соочува со хендикеп поради немање на оперативци односно стручни лица за делување при природни непогоди – подвлекува Хаџи Јанев.

Во меѓувреме од Министерството за одбрана ни објаснија декa принципот на солидарност во НАТО контекст не значи наметната обврска, туку напротив израз на сојузништво, здруженост и интегрираност.

– Постои разработен механизам кој овозможува координација на побараната односно понудената хуманитарна асистенција преку системот на ЕАДРЦЦ односно Евроатланскиот координативен центар за помош и надминување во спроведување со катастрофи. Принципот на функционирање на овој центар е таков да во услови на кататрофи погодената земја побарува од центарот помош наведувајќи што и е најпотребно за справување со последиците од катастрофата, земјите членки по своја проценка проценуваат што можат да наменат од сопствените капацитети и способности за помош на погодената земја и потоа понудите за асистенција се усогласуваат со земјата која побарува помош – велат од одбрана.

Во однос на тоа кој ја одредува бројката на војници, екипите но и каква е процедурата за испраќање на војници односно тимови за помош на земји зафатени од природни непогоди од М.О. велат дека тоа сето се прави по предходни анализи и координации меѓу М.О., Владата но и другите институции а деталите за способностите понатаму се договараат со земјата примател на асистенцијата.

– Како за пример во случајот за асистенција по однос на поплавите во Словенија, беше доставено барање со повеќе ставки. Министерството за одбрана и Армијата направија проценка на сопствените капацитети и утврдија дека можат да придонесат со соодветни тимови на персонал од специјалноста на инженерските единици, АБХО единицата, искусни припадници кои веќе учествувале во слични операции на извлекување и спасување од поплави и согласно координацијата директно со командантот на командата на словенечката војска се утврди составот на тимовите кои бројат 100 припадници, односно половина од вкупното словенечко барање по што се утврдуваат клучните точки за ангажманот на тимовите – информираат од ресорното министерство.