Самостојната изложба „Фрагменти“ на ликовната уметница Билјана Билбилоска, која публиката може да ја види во галеријата „Ко-Ра“ во Скопје, е ликовно истражување во кое акцентот е ставен на базичните ликовни принципи.

Ликовната уметница Билјана Билбилоска се занимава со графика, сликарство, илустрација, графички дизајн и филм. Дипломирала во 2004 година на графичкиот оддел на Факултетот за ликовни уметности при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје. Постдипломски студии завршила во 2012 година на истиот факултет, на отсек графика. Досега имала седум самостојни изложби во Северна Македонија, Србија и Хрватска, и многубројни групни изложби во Северна Македонија, Србија, Романија, Турција, Франција, САД.

Овие денови актуелна е нејзината најнова самостојна изложба со наслов „Фрагменти“, поставена во галеријата на Домот на културата „Кочо Рацин“ во Скопје, а чија реализација е поддржана од Министерството за култура. На изложбата се претставени 15-ина слики изработени во акрилна техника во кои ликовните истражувања се поврзани со соодносите, значењето и перцепцијата на бојата и формата.

Во галеријата „Ко-Ра“ во Скопје е поставена твоја самостојна изложба со наслов „Фрагменти“. За каков вид ликовно истражување станува збор?

– Станува збор за еден вид потсетување на базичните ликовни принципи: рамнотежа, контраст, акцент, хармонија, ритам, како и преиспитување на интеракциите на боите и на формите. Поточно, станува збор за нивниот внатрешен живот, за тоа колку тие меѓусебно се предизвикуваат и визуелно зависат едни од други. Го третирам дискурсот на апстрактната визуализација.

Прашањата кои ги поставува оваа изложба гравитираат околу тоа колку формата ја одредува бојата и во која мера бојата ја менува формата, но исто така ги преиспитува и границите на полнотата на боите и нивната промена и минливост предизвикана од поставувањето на бојата во рамките на обликот и на линијата.

Станува збор за еден личносен и природен однос со уметничкото дело. Комбинациите на композициите се бесконечни и токму тука го наоѓам и предизвикот да создадам еден визуелен организам кој ќе биде комплетен и, условно кажано, „завршен“, затоа што сметам дека завршена слика во стварноста не постои.

Од каква целина се изведени овие „фрагменти“?

– Од целокупната слика на светот, оној надворешен свет и, секако, мојот внатрешен свет. Фрагментите се едновремено и самите целина. Сепак, акцентот го ставам на значењето и битноста на фрагментот во една конкретна визуелна целина и колку фрагментот значи за да опстои и суштински да ја промени целината на композицијата. Размислите кои ме преокупираа во текот на сликањето беа колку фрагменти има во еден фрагмент и каде ќе ме одведе прашањето за бесконечната деливост на композициите што постојат.

Со каков прв потег почнуваш ново ликовно дело? Кој е твојот принцип на работа?

– Мојот прв потег е природно хаотичен, како и секој преднастанок. Следува џез-фаза на експериментирање, импровизирање и визуелна авантура, а на крајот, откако ќе „легнат“ работите, а јас еден временски период ќе се дистанцирам од сработеното, на сликата фрлам „втор“ поглед и следуваат завршните потези. Сакам сликата да има студиозност и да избегнам ниво на скица. Ја завршувам сликата со многу рационализирање.

Новите дела се своевидна игра на бојата и формата. На кој начин внесуваш рамнотежа помеѓу енергетскиот импулс и визуелната содржина?

– Да, целта ми е да дојдам до таа рамнотежа. Ги пуштам да течат слободно и двете енергии до нивниот конечен израз и целосна експресија. На тој начин го постигнувам балансот.

Покрај сликарството се занимаваш и со илустрација. Има ли разлика помеѓу работата по текст и сликањето со контекст?

– Постои сериозен расчекор помеѓу овие две ликовни дисциплини, кој мора да се разграничи. Илустрацијата е визуелна нарација и таа содржи синематичност, временска димензија, развој…, додека, пак, во сликарството, се избегнува раскажувањето… Илустрацијата е многу сериозна дисциплина, бара посебен и професионален пристап, и многу опширни знаења од уметноста. Илустрацијата е мост кон филмската уметност. Но, и таа бара да ги исполни визуелните критериуми во градењето на композицијата, и токму во таа точка се вкрстува со сликањето во контекст.

(Разговорот е објавен во „Културен печат“ број 182, во печатеното издание на весникот „Слободен печат“ на 10-11.6.2023)