
Поприсутна и уште поопасна: Научниците откриja микропластика длабоко во човечките коски
Годишното производство и употреба на над 400 милиони тони пластика ги загади плажите, реките, па дури и најдлабоките делови на океанот, достигнувајќи длабочина до 11.000 метри. Покрај видливите влијанија врз животната средина, пластиката придонесува за климатските промени. Се проценува дека производството на пластика генерира 1,8 милијарди тони стакленички гасови годишно. Научните докази, исто така, сугерираат дека употребата на пластични материјали во секојдневниот живот влијае на здравјето на луѓето, пишува „Саенс дејли“.
Препорачано
Голем број пластични честички се одвојуваат од завесите, мебелот, облеката и другите пластични предмети. Овие честички остануваат суспендирани во воздухот, се раствораат во водата за пиење, се лепат за храната и можат да се вдишат, проголтаат или да дојдат во контакт со кожата на луѓето. Како резултат на тоа, научниците пронајдоа микропластика во крвта, мозокот, плацентата, мајчиното млеко и во човечките коски.
Студија поврзана со истражувачки проект поддржан од Фондацијата за истражување на Сао Паоло (ФАПЕСП) и објавена во списанието „Остеопоросис интернешнал“ прегледа 62 научни статии и откри дека микропластиката, исто така, му штети на здравјето на коските на различни начини. Еден значаен пример е нивната способност да ја нарушат функцијата на матичните клетки од коскената срцевина преку промовирање на формирање на остеокласти, кои се повеќејадрени клетки кои го разградуваат ткивото преку процес познат како ресорпција на коските.
– Потенцијалното влијание на микропластиката врз коските е предмет на научни студии и не е занемарливо. На пример, студиите ин витро со клетки од коскено ткиво покажаа дека микропластиката ја нарушува виталноста на клетките, го забрзува стареењето на клетките и ја менува клеточната диференцијација, покрај тоа што промовира воспаление – рече Родриго Буено де Оливеира, координатор на Лабораторијата за минерални и коскени студии во нефрологијата на Факултетот за медицински науки на Државниот универзитет во Кампинас.
Оливеира известува дека студиите врз животни покажале дека забрзаното стареење на остеокластите може да ја наруши микроструктурата на коските, предизвикувајќи дисплазија. Ова може да доведе до слабеење на коските, деформитети и потенцијално патолошки фрактури.
– Во оваа студија, несаканите ефекти што беа забележани кулминираа, загрижувачки, со прекин на растот на скелетот кај животните – рече истражувачот.
Оливеира продолжува објаснувајќи дека иако ефектите на овие честички врз механиката на коските сè уште не се целосно разбрани, податоците сугерираат дека присуството на материјалот во крвотокот, на пример, може да го загрози здравјето на коските.
– Највпечатливо е што значителен број истражувања сугерираат дека микропластиката може да навлезе длабоко во коскеното ткиво, како што е коскената срцевина, и потенцијално да предизвика нарушувања во нејзиниот метаболизам – рече тој.
Тимот на Оливеира започнува истражувачки проект за да тестира во пракса она што изгледа сосема можно во теорија: врската помеѓу изложеноста на микропластика и влошувањето на метаболичките заболувања на коските. Користејќи животински модели, научниците ќе го проучуваат ефектот на микропластиката врз јачината на фемурите кај глодарите.
Според Меѓународната фондација за остеопороза, преваленцата на фрактури поврзани со остеопороза се зголемува низ целиот свет поради стареењето на населението. Се проценува дека до 2050 година ќе има зголемување од 32 отсто на фрактури поврзани со остеопороза.
– Подобрувањето на квалитетот на животот и намалувањето на ризикот од компликации на коските, како што се фрактури, е приоритет во здравствената заштита. Веќе знаеме дека практиките како што се физичката активност, балансираната исхрана и фармаколошките третмани значително придонесуваат за ова. Сепак, иако остеометаболните заболувања се релативно добро разбрани, постои празнина во нашето знаење во врска со влијанието на микропластиката врз развојот на овие болести. Затоа, една од нашите цели е да генерираме докази што сугерираат дека микропластиката би можела да биде потенцијална контролирана причина од животната средина за да се објасни, на пример, зголемувањето на проектираниот број на фрактури на коските – вели Оливеира.