Иако не беше најавена во официјалната програма на Астана меѓународниот форум во Казахстан денеска како специјален гостин се појави италијанската премиерка Џорџа Мелони. Ова е прва официјална посета на Мелони на Казахстан, откако стапи на функцијата и во кусото обраќање ја опиша „не само како протоколарна, туку и суштинска.

Инаку таа ќе учествува на самитот 1+5, односно Италија плус петте Централноазиски држави Казахстан, Киргистан, Узбекистан, Туркменистан Таџикистан.

– Ова е историски момент во нашите односи. Ова е прв самит меѓу Италија и петте централноазиски држави. Овој настан многу ми значи. Сигурна сум дека ова ќе биде клучен момент за зајакнување на нашите односи – правејќи ги поцврсти, подолготрајни и стратешки. И тоа не е пат на кој тргнавме денес, туку нешто што одамна го градиме – изјави Мелони на вонредната сесија која иако куса предизвика огромен интерес на Форумот.

Во обраќањето појасни дека Италија била првата земја од Европската Унија што решила да инвестира во односите со Централна Азија и со поединечните држави, започнувајќи траен формат за размена на идеи.

– Меѓу Италија и Централна Азија постои „стратешка соработка по многу прашања“ и ова е „историски момент во нашите односи“. Нашиот пример го утврди патот за првиот самит ЕУ – Централна Азија, кој ги крена односите на ниво на стратешко партнерство. Горди сме на таа одлука: да градиме мостови истражувајќи патишта што други не се осмелиле да ги истражат, тоа е дел од ДНК-та на Италијанците, тоа е наследството на Марко Поло – рече Мелони.

Притоа се повика на изјава на еден од основоположниците на модерната геополитика, Халфорд Макиндер кој тврдел дека Централна Азија е еден од столбовите околу кои се врти судбината на светот.

– Не сум експерт за геополитика, но ја набљудувам реалноста и гледам дека овој регион отсекогаш бил крстосница меѓу Западот и Истокот и има стратешка улога во глобалниот контекст. Исто така, во тешките времиња што ги живееме денес, Централна Азија отсекогаш била мост. Трансформациите и промените низ кои овој дел од светот минувал со векови го направиле тоа што е денес: меѓу два континенти, место на средба меѓу Европа и Азија, врска меѓу светови кои некогаш беа многу оддалечени, а денес се поврзани повеќе од кога било. И добро знам што значи тоа. Го велам тоа како Италијанка, како ќерка на нација што се наоѓа во центарот меѓу Европа и Африка, во срцето на глобалниот Медитеран, чие значење далеку го надминува географскиот простор. Верувам, затоа, дека нема подобро место од ова да размислиме за врските што нè обединуваат и оние што можеме да ги изградиме, без страв да ги надминеме обрасците на кои сме навикнати – додаде таа.

Она што обединува секако е интересот од соработката во области како енергетика, стратешки суровини, одржливо управување со водните ресурси, безбедност (со посебен акцент на борбата против тероризмот и трговијата со дрога), поврзаност (конективност), како и академска и професионална обука.