Пред само неколку недели, сириските бунтовници успеаја да го соборат режимот на Башар ал Асад, ставајќи крај на 13-годишната војна.

Долгогодишниот владетел на Сирија побегна во Москва, каде што претседателот на Русија Владимир Путин му даде азил, што означува јасен знак за намалувањето на влијанието на Русија во регионот. Офанзивата, меѓу другите, беше иницирана од бунтовничката група Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС).

Нејзиниот лидер, Ахмад ал Шара, претходно познат како Абу Мохамед ал-Џолани, кој некогаш беше шеф на огранокот на Ал Каеда во Сирија, сега се претставува како државник кој се залага за плурализам и толеранција, кој се занимава со разговори со потенцијални меѓународни партнери, како неодамна со турскиот министер за надворешни работи Хакан Фидан, пишува Еуроњуз. 

Сепак, неговата трансформација и промена на имиџот предизвикаа скептицизам и дома и во странство, со оглед на неговото минато.

Неодамна, за првпат по повеќе од една деценија, американска делегација ја посети Сирија за да се сретне со Ал Шара. Предводени од Барбара Лиф, Роџер Карстенс и Даниел Рубинштајн, дискусиите беа оценети како продуктивни. Сепак, Вашингтон го поврза секое потенцијално признавање на неговата влада со опиплив напредок во заштитата на малцинствата, напорите за борба против тероризмот и инклузивно владеење.

Повлекувањето на Русија од Сирија одигра клучна улога во падот на режимот на Ал Асад. Андриј Јермак, шеф на Украинската претседателска администрација, го истакна ставот во напис на Вол Стрит Журнал за тоа како украинскиот отпор против Русија, поддржан од американската помош, ја ослабна Москва и на крајот придонесе за крајот на владеењето на Ал Асад.

Јермак тврдеше дека поддршката на Украина не само што ја зајакнува безбедноста на Европа, туку и ги унапредува глобалните интереси на САД.

Како војната на Русија против Украина влијаеше на нејзиното присуство во Сирија?

Тековната целосна инвазија на Русија на Украина, која сега е во трета зима, сериозно ги ослабна воените и дипломатските капацитети на Кремљ. Украинското Министерство за одбрана редовно известува за дневните загуби што ги претрпуваат руските сили.

До денес, загинаа приближно 776.090 руски војници, а нивната тенковска флота е намалена за уште шест возила, со што вкупниот број на уништени или заробени тенкови се искачи на 9.615. Бројот на оклопни транспортери се зголеми за 15, сега вкупно 19.885, а руските артилериски системи изгубија 29 единици, оставајќи само 21.252.

Ваквите загуби, според Јермак, ја оставија Русија неспособна соодветно да ги снабдува своите воени бази во Сирија – бродоградилиштето во Тартус и воздушната база во Хмеимим – и неспособна воено да го поддржи Ал Асад. Од овие бази, според Јермак, „Русија и Иран го извезувале својот малиген антиамериканизам“.

Падот на Ал Асад, изјави Јермак, е тежок удар за кредибилитетот на Русија. Сојузниците како Иран и авторитарните лидери ширум светот мора да сфатат дека Путин не е во состојба да ги заштити своите партнери. Згора на тоа, влијанието на Русија во регионот, особено во Африка, каде што долго време има корист од нејзиното присуство во Сирија, се намалува.

Ослабената поддршка за Ал Асад и Хезболах ја поткопува способноста на Русија да го предизвика НАТО или да врши влијание на Блискиот Исток и Северна Африка, според шефот на кабинетот на украинскиот претседател. Понатаму, падот на режимот на Ал Асад испраќа сигнал до другите авторитарни сојузници на Москва: Поддршката на Путин може да се покаже како безвредна.

За Јермак војната во Украина не е само борба за национален суверенитет, туку и стратешка алатка за зајакнување на глобалните интереси на Америка.

„Русија се обидува да ја поткопа волјата на Украинците да продолжат да се борат – но нивната решеност да ја зачуваат слободата и суверенитетот останува железна“, напиша Јермак. Западот мора да го искористи овој момент за дополнително да ја ослабне Русија и да ја спречи авторитарната агресија ширум светот, тврди тој.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Украина е заинтересирана за стабилизирање на ситуацијата во Сирија и целиот регион.

„Ние веруваме дека е клучно за безбедноста на сирискиот народ и на целиот регион да се отстрани секое руско присуство од Сирија“, рече Зеленски.

„Подготвени сме да работиме со претставниците на сирискиот народ за да ги исправиме грешките на режимот на Ал Асад, особено кон Украина и Европа во целина“.

„Украинците копнеат за мир кој е праведен и одржлив, кој ги штити Украина, САД, Европа и нашите колективни интереси ширум светот“, заклучи Јермак.

„Мораме да се здружиме околу новите безбедносни, економски и правни мерки кои ги штитат нашите заеднички интереси. Само ваквата рамка ќе го спречи Путин повторно да се заканува и да ја нападне Украина – и да ги одврати авторитарните ширум светот да ги напаѓаат другите сојузници и партнери на САД“.

Последици од интервенцијата на Русија

Руската интервенција во сириската граѓанска војна во 2015 година имаше далекусежни последици за Москва. Во суштина, Путин имаше за цел да го предизвика меѓународниот систем предводен од САД и да обезбеди опстанок на авторитарен режим како оној на Ал Асад, вели Ана Боршчевскаја од Вашингтонскиот институт.

Според неа, интервенцијата служела за двојна цел за Русија: спречување на САД да соборат друг авторитарен режим и одбрана на рускиот суверенитет, но истовремено и зајакнување на нејзината геополитичка позиција.

Дополнително, таа тврдеше дека со нејзината интервенција во Сирија, Москва добила одредена почит од САД, нивните партнери и противници.

„Западните лидери зборуваа многу – за вредностите, слободата, достоинството, губењето на легитимитетот на режимот на Ал Асад и потребата за промена на режимот“, објаснува Боршчевскаја во својата статија.

„Но, кога дојде до притисок, тие претпочитаа да ја ограничат вклученоста. Путин го направи она што рече дека ќе го направи – го спаси Ал Асад“.