Едни од најранливите, пациенти со проблеми со бубрезите, без долни екстремитети и со слепило, кои трипати неделно одат на дијализа во дијализните центри во Скопје, не се задоволни од превозот и бараат тој веднаш да се промени согласно нивните потреби. Во моментов трипати неделно на дијализа одат со комбиња, кои возат во три смени, но се соочиле со дефекти. Тие за „Слободен печат“ тврдат дека комбињата се премногу високи за луѓе кои имаат телесна попреченост, некогаш се оставени да чекаат во ходник после исцрпувачкиот третман и бараат поголема хуманост од надлежните, односно да го средат проблемот со превозот.

Даринко Филиповиќ од Скопје, има сопруга која е во инвалидска количка. Таа нема една нога и преживеала два мозочни удари. Трипати неделно, во понеделник, среда и петок таа оди на дијализа во дијализниот центар во Железара. Филиповиќ вели дека тој самиот ја носи сопругата и ја качува во комбето. Чувствува дека неговата сопруга е отфрлена од општеството и недостоинствено е третирана, а превозот до дијализниот центар е само еден од показателите за тоа.

-Подолг временски период компанијата која соработува со дијализниот центар не одговара на потребите на пациентите. Мојата сопруга е пациентка во инвалидска количка, има преживеано два мозочни удари и зависна е од помошта на домашните. Проблемот е во тоа што повеќе пати се соочуваме со ситуација пациентите, не само жена ми, туку и тие со неа, да бидат оставени да чекаат еден час да ги врати возило дома после дијализа. Нема помош од возачите, самиот морам да ја дигам во комбето, да ја изнесам кога ќе заврши. Мора да ја извадите од количката, да ја седнете, а нема безбедносни услови, не е врзана со појас. Комбињата се на електричен погон. Пред дваесетина дена возилото останало без батерија и ни се јавуваат, одете земете си ги луѓето. Те ставаат во ситуација да мораш за пет минути да го решиш проблемот. Дијализниот центар нема ништо со тоа, тие си ја префрлуваат одговорноста. Надлежната ни рече да земеме такси и да ја земеме сопругата кога возилото застанало среде пат но не ни ги рефундираа парите. Не ми е мене за 400 денари, не сме до толку, но боли односот. Сметам дека нема однос кој би требало да се има при прием и пречекување на пациент од страна на возачите, изјави Филиповиќ за „Слободен печат“.

„Слободен печат“ се обрати во дијализниот центар во Железара на службениот мејл, со прашања дали тие се организатори на превозот, дали имаат поплаки од пациентите и зошто за некои пациенти превозот е променет – порано патувале со такси, а сега со комбе. До објавувањето на овој текст, одговор не добивме.

Поплаки за начинот на превезување во комбиња за дијализните пациенти упатија и уште тројца пациенти со кои разговаравме. Силвана Костиќ од Скопје е една од нив. Таа повеќе од 2 децении оди на дијализа.

-Пред два-три месеци се возевме со такси компанија. Потоа тие престанаа да не возат и сега не зема организиран превоз со комбе. Комбињата работат во 3 смени. Во комбињата се чувствувам несигурно, нема каде да се фатиш, на задните седишта нема врати, не можеш да стигнеш до задното седиште особено не постарите пациенти и тие што имаат телесен инвалидитет. Пред една недела, кога завршивме со дијализниот третман, комбе не дојде и ни рекоа да си најдеме такси. Тоа се случува трет пат. Кренавме бунт. Рековме дека нема да мрднеме од болничкиот ходник  и ќе спиеме таму додека не ни пратат возило. И пратија автомобил кој мене, која сум од Центар, ме возеше прво во Маџари, па во Сопиште, па дури на крајот во Центар. Ги оставија другите пред мене, така што дома си дојдов после 20 часот. Тоа за мене е малтретирање со оглед на тоа што живеам во Центар на само 5 километри од дијализниот центар, изјави за „Слободен печат“ Костиќ. 

Таа дури и отишла во полициска станица Беко да пријави дека не се чувствува безбедно со превозот, но полицијата ја прашала дали некаков инцидент се случил и дали имало сообраќајка.

-Им велам, зарем треба нешто да се случи? Ги молам надлежните во Диаверум да направат итна анкета со нас пациентите и да не прашаат дали сме задоволни од превозот, додава Костиќ.

Пациентката на дијализа Галаба Николовска од Соње, ни рече дека освен тоа што има проблеми со видот,  има проблеми да се качи во комбето што треба да ја однесе на дијализа трипати во неделата.

-Слабо гледам, ногата ми е исечена. Кога превозот беше со такси беше поубаво. Сега многу доцна си доаѓам дома после дијализа. Се буниме ама кој не прашува нас? Најмногу ме иритира што јас и една друга жена немаме нозе и едвај се качуваме. Тоа ни прави стрес, рече Николовска.

Дел од дијализните пациенти кои се обратија во „Слободен печат“ вината ја гледаат и во нивната сопствена пасивност, но ја оправдуваат со тешката здравствена состојба и со тоа што од болки и проблеми немаат храброст да се борат за подобри услови.

-Имаме проблем ние, ама бидејќи сме болни луѓе, не сме излегле да штрајкуваме туку така си тераме. Во количка сум и не гледам, само јас знам како ме зема комбето. Многу ми е тешко, се мачам. Жена ми ме носи до врата, се пазам да не паднам. А едно паѓање се знае како би завршило за мене. Па од комбето ме дигаат, тешко и лошо ми е. Со такси беше подобро и полесно. Нека направат анкета па ќе видат што ќе кажат дијализните пациенти, изјави Владислав Петрушев, пациент на дијализа.

„Слободен печат“ пред 1 месец извести и за поплаки од пациентите што дијализниот третман го поминуваат во ГОБ „8 Септември“. И тие наместо со неодамнешниот такси превоз, се превезуваат со комбиња.

Податоците за склучени јавни набавки од страна на ГОБ „8 Септември“ покажуваат дека изминатите години оваа болница склучувала годишен договор за такси-превоз, но тоа сега одненадеж се сменило со промената на директорот.

Превозот на пациентите со дијализа во Македонија се организира на неколку начини: со надоместок за сопствен превоз (во центрите во јавно здравство), превоз на пациенти со сопствени возила (комбиња и адаптирани возила) и договори со такси-компании (во приватните центри за дијализа).

Други можност за пациенти во влошена здравствена состојба е користење на превоз со транспортни возила на Црвен крст со придружба во зависност од договорите со општините и болнички транспорт.