Во свет каде што стареењето е неизбежно, а смртта е неизбежен крај на животниот циклус, едно суштество, сосема тивко, ги менува правилата на играта. Научниците открија, сосема случајно, дека вид морско суштество има способност биолошки да се „врати наназад“, пишува „Њујорк пост“.

И додека таканаречената бесмртна медуза (Turritopsis dohrnii) е веќе позната како редок пример за организам што може да го ресетира својот животен циклус, нејзиниот далечен роднина, ребрестата медуза (Mnemiopsis leidyi), сега ѝ се придружува во тој чудесен „клуб на вечна младост“.

Откритието дојде неочекувано, кога истражувачите на Универзитетот во Берген во Норвешка забележаа нешто исклучително необично, во аквариум што содржи возрасна ребреста медуза, одеднаш се појавиla ларва – како возрасната медуза да се трансформирала назад во своите најрани фази.

Ребрести медузи

Овој неверојатен момент го означи почетокот на серија експерименти што потврдија неверојатниот факт, ребрестите медузи можат биолошки да се подмладат и да се вратат во порана фаза на развој под екстремен стрес.

– Гледањето како полека се трансформираат во ларва, како да се враќаат во времето, беше фасцинантно – рече раководителот на студијата Хуан Џ. Сото-Анџел.

Оваа промена не беше само визуелна. Во текот на неколку недели, медузите ја променија не само својата форма и внатрешна структура, туку и своето однесување, вклучително и нивната исхрана, што целосно одговараше на раната ларвална фаза. Ова беше прв пат биолозите да можат директно да го набљудуваат процесот на биолошко „ресетирање“ кај вид различен од Turritopsis dohrnii.

– Ова откритие длабоко го потресува нашето разбирање за развојот на животните и флексибилноста на животниот циклус. Оттука се поставува прашањето колку видови од овој вид сè уште се меѓу нас што не сме ги забележале – рече Сото-Анџел.

Друг интересен факт што додава длабочина на ова откритие се претходните истражувања кои сугерираат дека ребрестите медузи можеби биле меѓу првите животни што ја населувале планетата, пред околу 700 милиони години. Доколку нивната способност за подмладување била присутна дури и тогаш, тоа би можело да објасни како тие успешно преживеале стотици милиони години еволуција, климатски промени и биолошки кризи.

Молекуларен механизам

– Ова е само почеток. Следниот чекор е да се открие молекуларниот механизам зад овој феномен. Особено сме заинтересирани за тоа што се случува со нервниот систем на медузата за време на обратниот развој – рече Пол Буркхарт, коавтор на студијата.

Откривањето на овој неверојатен процес кај уште еден вид, исто така, започнува едно од најпровокативните прашања на нашето време, дали подмладувањето е резервирано само за ретки морски организми – или би можеле луѓето еден ден да разберат, контролираат, па дури и да применат слични механизми?

Иако сме далеку од пронаоѓање на еликсирот на вечната младост, растечкиот број откритија од природниот свет укажуваат дека клучот за разбирање на стареењето може да лежи таму каде што најмалку го очекуваме, во длабочините на океанот.