Оваа учебна година околу 142 основни и средни училишта ќе почнат со настава во една смена, одложена е Концепцијата за седмо, осмо и деветто одделение, а учебници за странски јазици нема да има ниту оваа година. Предизвик за учениците од Скопје ќе биде и јавниот превоз поради недостатокот на автобуси.

Новата учебна година започнува со помалку првачиња. Во мај, во основните училишта се запишале 17.200 првачиња или 500 помалку од лани.

Трендот на намалување на бројот на ученици беше забележан и лани кога на почетокот на учебната 2023/2024 година, бројот на учениците во редовните основни училишта изнесуваше 182.124, што претставува намалување за 1.6 отсто во однос на претходната учебна година, кога имало 185.099 ученици.

Во редовните средни училишта, на почетокот на учебната 2023/2024 година, бројот на ученици изнесувал 67.278, што е исто така намалување за 2.8 проценти во однос на претходната учебна година, кога имало 69.227 средношколци.

Учебници за странски јазици нема, останатите се испорачуваат

Оваа учебна година во основните и средните училишта ќе бидат доставени учебници по сите предмети, освен учебници за странски јазик.

Министерката за образование и наука, Весна Јаневска појасни дека учебници за странски јазик нема да има ниту оваа учебна година, бидејќи претходната Влада го поништила тендерот и сè уште е во жалбена постапка. Како што рече таа, учебници ќе има по Историја и општество за петто и шесто, и по Историја и Географија за седмо одделение.

МОН одлучи да одложи дел од Концепцијата што се однесува на седмо, осмо и деветто одделение во однос на наставните планови и програми.

Министерството информираше дека по неколку дена разговори со Бирото за развој на образованието (БРО) изнашле преодно решение за учениците кои од 1 септември ќе бидат седмо одделение – дека ќе може да ги користат учебниците кои се применуваат досега затоа што нови, според наставните програми од новата Концепција, не се изработени. За она што недостига во старите учебници, а е предвидено за изучување, ќе има додатни материјали што ќе ги изработи БРО.

Едносменско работење

Во новата учебна година некои основни и средни училишта ќе можат да почнат со настава во една смена, а во наредните години ќе се работи на приспособување на сите училишта за едносменско работење. Овие промени, според министерката Јаневска ќе го променат начинот на учење, но и ангажирањето на наставници.

Поради недостиг на наставници по Математика, Хемија, Биологија, Историја, Македонски јазик, државата ќе ги стипендира студентите кои ќе се запишат на овие факултети и ќе ги искористи сите механизми за да го привлече овој кадар да работи во училиштата. Министерката за образование и наука, Весна Јаневска вели дека проблемот е комплексен, во одредени општини има вишок на наставници, а во одредени има недостиг, поради тоа што во државата владее „бела чума“, поради иселување на младите од државата.

Според Јаневска, веќе 142 училишта во земјава можат да воведат едносменско работење.

– Бројот на училишта расте секојдневно, но ние исто така преземаме големи напори во догледно релативно брзо време да прошириме одреден број на училиштата, некаде со доградба на училници, според пријавувањето на училиштата колку им се потребни. Но, за жал, има општини, главно се тоа скопските општини, каде што ќе треба да се градат училишта и тоа ќе го преземеме и ќе го направиме – вели таа.

Дали ЈСП ќе го реши проблемот пред 1 септември?

Во моментов, како што изјави директорот на Јавното сообраќајно претпријатие – Скопје, Драги Кушовски, сообраќаат недоволен број автобуси за пополнување на летниот возен ред. ЈСП има недостиг од 40 автобуси за пополнување на летниот возен ред. Кушовски вели дека ЈСП во моментов располага со околу 190 автобуси, а за да биде пополнет летниот возен ред потребни се 235 автобуси.

Од Организацијата за дијалог и афирмација на средношколците и студентите – ОДАС од Град Скопје бара до почетокот на учебната година да обезбеди автобуси кои ќе сообраќаат навремено и ќе бидат достапни за учениците и студентите да може непречено да одат на настава.

Во допис до медиумите ОДАС укажува дека „нефункционалниот и несигурен јавен превоз може да ги остави средношколците и студентите без начин да стигнат на училиште или факултет“.

– Тековниот застој и прекин во системот на јавен превоз во Град Скопје доведе до можноста учениците и студентите да останат без сигурен и достапен начин да стигнат до училиште или до факултет. Недостигот на сигурен јавен превоз стана пречка за достапното образование на многу ученици и студенти. Од Градот Скопје бараме да се посветат на решавање на овој проблем до септември, односно до почетокот на академската година, при што ќе се обезбедат безбедни и функционални автобуси и ќе се обезбеди навременост на линиите – пишува во реакцијата на ОДАС.

Јавното сообраќајно претпријатие – Скопје долго време се соочува со проблеми. Летово, поради недоволниот број на автобуси граѓаните со часови чекаа на екстремно високи температури.