Почна сезоната во која свештеници ќе ни попуваат за политика. Не за некоја црковна, се разбира, туку за таа што ја води државата – секуларната држава, патем речено – од која ниту тие, ниту црквата никако да се одвојат. Без разлика што пишува во Уставот. Ама и обратно. Нивното заедничко чинодејствување ја поколебува секоја вера. Особено таа дека државата е правна. Тоа дневно патриотско-партиско политикантство, што доаѓа главно од веќе докажани црковни великодостојници, очигледно ќе биде печат на времето што ни претстои. Време на празници – вчера беше свети Никола – кое, да не беше злоупотребено од разни душегрижници, можеше да биде исполнето, колку за промена, со добрина, со сочувство со другиот, со толернација, со духовност. Веројатно ќе го дочекаме и тоа, ако не на земјата тогаш на небото.

Неодамна беше промовиран филмот „Печат на едно време“, посветен на животот и делото на митрополитот Повардарски Агатангел. Снимен, се разбира, со пари на епархијата, значи на верниците (ако се сеќавате, Вранишковски лежеше затвор, обвинет за злоупотреба на некои пари во истата епархија). Ама вистинската промоција на серијата животно загрозувачки пораки се случи во Битола, на литијата организирана во чест на свети Нектариј Битолски, заштитник на градот. Промотор беше, кој друг, ако не владиката Петар, докажан соборец на Агатангел, двајцата (пре)подобни на пастир Никола Пребеганиот, со изјавата: „Да извлечеме поука од минатото кога живеел свети Нектариј, кога било едно ропство, сега е заменето со друго ропство. Во смисла на нашето понижување, нашето обезличување како народ, посебно мислам на Македонците, но секако се однесува и на другите. Тогаш се уривале цркви и манастири, сега се уриваат и се уништуваат душите на граѓаните, на верните, православните и на другите со нашето обезличување“.

Уште колку пати ќе мора да го гледаме овој лош, квазипатриотски филм? Така лесно – на минување, на улица – може да се кажат толку тешки зборови само ако зад нив не стои никаков сериозен план на црквата за спас на државата (а не стои) и само ако тие изјави на загриженост не повлекуваат никаква, особено не лична одговорност (а не повлекуваат). Затоа не може поинаку да се читаат освен како манифестација на суета, на пуста желба за провокации, за публицитет, за камери и за проекција на сопствениот лик во јавноста.

Но, поважното прашање е зошто ние, т. н. јавност, не можеме да извлечеме поука од минатото кога владиката дивееше со црковните имоти во Австралија, кога ги понижуваше жените во Македонија – сведувајќи ги на машини за раѓање и обвинувајќи ги за разводите – кога во врска со „крвавиот четврток“ пресуди дека иста вина, ако не и поголема, имаат оние „што ги предизвикале луѓето да влезат во парламентот и да го напрват тоа“? Нели е сето тоа „во смисла на нашето понижување како народ“, нели е тоа обезличување и уривање и на авторитетот и на вистинската смисла на постоењето на Црквата? Зошто не се потсетиме на народната изрека „Врзан поп, мирно село“, која кажува дека народот отсекогаш си имал мака со поповите, ама барем некогаш смислил некое решение. Денес, без разлика колку ќе внесат немир кога вака ќе го разврзат јазикот, поповите никој и ништо не ги (об)врзува. Тие се одвоени од одговорност пред световната правда.

Веројатно за да се види сплотеноста помеѓу духовната и световната власт, нераскинливата врска помеѓу црквата и државата, чествувањето за свети Нектариј Битолски заврши со традиционалниот (!?) прием на митрополитот кај градоначалникот. Тони Коњановски, годинава тој ја имаше таа чест, во сослужение со митрополитот Петар обзнани: „Општина Битола, за да можеме да продолжиме да воспитуваме здрави генерации, преку програмата за култура по повод чествувањето на свети Нектариј Битолски, воведува награди за талентираните ученици. Целта на ваквиот пристап е да ги насочиме младите на вистинскиот пат, да ја поддржиме трудољубивоста за наш напредок“. Јавниот повик ќе биде објавен во почетокот на идната година, со точно утврдени критериуми за пријавување. Сигурно дека, не само православни, туку и ученици од други вери ќе бидат насочени на овој вистински пат за поддршка од Општината. Нема потреба за церемонии или за воведување награди во чест на свети лица од други религии. Светите тројца – Нектариј Битолски, митрополитот Пелагониски и градоначалникот битолски ги штитат сите, без разлика. Ама, за секој случај, и Господ нека ни е напомош. Зашто, Ѓаволот ни ора ни копа. Бистри политика.