Европската комисија избра 13 стратешки проекти во трети земји за да обезбеди пристап до суровини и да ја поддржи локалната вредност, меѓу кои е и проектот „Јадар“ на компанијата Рио Тинто во Србија. Комисијата го усвои првиот список од 13 стратешки проекти поврзани со стратешки суровини лоцирани надвор од Европската Унија, вклучувајќи ги и прекуокеанските области и територии. Меѓу нив е и проектот „Јадар“ на компанијата Рио Тинто, која има намера да отвори рудник за бор и литиум во западна Србија- пишува Н1 .

На листата е наведено дека рударското екстракција на литиум за батерии и бор за металуршка употреба го врши локалната ќерка компанија „Рио Тинта“ – „Рио Сава Експлорејшн д.о.о.“. Компанијата „Рио Тинто“ ја поздрави одлуката на Европската комисија, наведувајќи дека таа потврдува дека проектот „Јадар“ може да се развива во согласност со стандардите на ЕУ.

„Одлуката на ЕУ да го прогласи „Јадар“ за проект од стратешко значење потврдува дека Србија има важна улога во енергетската и дигиталната иднина на Европа. Ние сме посветени на развојот на проектот во согласност со српските закони и европските стандарди, со транспарентен пристап и постојан дијалог со сите заинтересирани страни“, рече директорот на проектот „Јадар“, Чед Блуит.

Освен Јадар, стратешките проекти на ЕУ во трети земји вклучуваат рудник за графит во Украина, преработка на никел во Нова Каледонија, екстракција и преработка на графит во Германија и Норвешка и екстракција на никел и кобалт во Канада. Наведени се и проект за преработка на кобалт во Замбија, екстракција на графит во Мадагаскар, екстракција на бакар во Норвешка, преработка на никел и кобалт во Бразил и екстракција на графит во Казахстан.

Европската комисија објави дека овие стратешки проекти имаат за цел да ги диверзифицираат изворите на снабдување на ЕУ и да ја зголемат економската безбедност. Во исто време, како што е наведено, проектите се дизајнирани да го поттикнат создавањето локална вредност во трети земји.

„Оваа иницијатива го надополнува списокот од 47 стратешки проекти во рамките на ЕУ, усвоен на 25 март 2025 година. Вкупно, сите 60 стратешки проекти ќе придонесат за конкурентноста на европската индустрија, особено во сектори како што се електромобилноста, обновливите извори на енергија, одбраната и воздухопловството“, соопшти Европската комисија.

Овие проекти, како што е наведено, претставуваат први резултати од спроведувањето на Законот за критични суровини, кој стапи на сила во мај 2024 година.