Хрватските издавачи и новинари се соочуваат со бројни тужби – најмалку 752 од нив се моментално активни и тоа се претежно тужби за отштета, додека институтот за корекција на објавени информации се злоупотребува, што ја отежнува положбата на новинарите, покажа истражувањето на Друштвото за заштита на авторските права на новинарите.

Истражувањето на друштвто анализираше дали постои злоупотреба на институтот демант/реакција/барање за корекција на објавени информации како прв чекор во покренување тужби против новинари и издавачи.

Авторот на истражувањето и заменик-главен уредник на порталот „Директно“, Дарко Маркушиќ, предупреди дека злоупотребите од страна на институтот ја отежнуваат положбата на новинарите и ги загрозуваат нивните авторски права.

„Очигледно е дека со развојот на новите технологии и медиумските платформи, постојните медиумски правни решенија се застарени и потребно е да се модернизираат. Речиси никој не е задоволен од постојниот модел на одговор“, истакна Маркушиќ.

Тој објасни дека издавачите и новинарите не се задоволни бидејќи по демантите речиси секогаш следува барање за надомест на штета, а адвокатите бидејќи веруваат дека тоа е или непотребно или дека медиумите не го почитуваат во целост.

„Само мал дел од субјектите се откажуваат од поднесување тужба по одбивањето, околу една петтина, што значи дека институтот реакција не ја исполнува својата цел. Од друга страна, судовите, во зависност од објавениот одбивање, обично одлучуваат за висината на надоместокот и, поради непознавање на медиумското прашање, упорно инсистираат на објавување на реакцијата како предуслов за тужбата“, рече Маркушиќ.

Тој, исто така, истакна дека медиумските експерти сметаат дека прашањето најдобро би се решило од саморегулаторно медиумско тело, бидејќи „постојниот модел работи во рацете на потенцијалните обвинители бидејќи служи како алатка за понатамошно заплашување на новинарите и медиумите“.

Маркушиќ истакна дека ова е дополнителен проблем бидејќи бројот на тужби против издавачи и новинари продолжува да расте, а дури 90 проценти од тужбите се барања за надоместок.

Од 752 тужби, според податоците на Хрватското здружение на новинари, во кои не се вклучени сите медиуми, најголемиот број тужби се сè уште граѓански тужби за отштета – 674 од нив, или речиси 90 проценти. Побарувањата во тужбите надминуваат 4,1 милиони евра.

Друштвото за заштита на авторските права на новинарите соопшти дека оваа тема се однесува на работата на сите новинари бидејќи „нема никој што не добил барем една реакција во својата кариера“, а станува збор и за законското право на лицата на кои се однесуваат текстовите.