Во античкиот град Афродизија, во провинцијата Ајдин во Турција, откриена е мермерна глава на Зевс, врховниот бог во грчката митологија, владетел на планината Олимп и бог на небото и громот.

Ова откритие, кое го објави Мехмет Нури Ерсој, министерот за култура и туризам на Турција и неговиот тим, предизвика големо внимание и ентузијазам кај археолозите и љубителите на историјата ширум светот, пишува „Аркеоњус“.

Мермерната глава на Зевс била пронајдена за време на ископувањата во Афродизија, антички град познат по своите извонредни работилници за скулптура.

„Мермерната глава, која по неколку векови повторно ја здогледа светлината на денот, го отсликува сјајот на Зевс, најмоќниот и најважниот бог во грчката митологија“, рекол министерот Ерсој.

Колосалната мермерна глава на Зевс, висока 66 сантиметри, е издлабена во релјеф како архитектонска конзола или дел од конзоли. Пронајдена е наопаку во близина на површината во област на 50 метри западно од храмот на Афродита. По пронаоѓањето, на главата е извршено прелиминарно чистење и конзервација за да се отстранат цементираните наслаги од земја.

Изработена е од еден блок среднозрнест мермер од Афродизија, а датирана е во периодот 2-3 век од нашата ера. Министерството за култура и туризам соопшти дека „величественото дело на косата и брадата им припаѓа на врвните работилници на скулптори во Афродизија“.

Софистицираниот приказ на моќна божествена фигура ѝ дава моќен ефект на главата. Овде се користела деликатна техника позајмена од скулптурата на портрет за да ѝ се даде на класичната слика на Зевс пореален, современ ефект, како да е божество што дише. Главата е исклучително откритие со највисок квалитет и историско значење.

Градот Афродизија, кој се наоѓа во горната долина на реката Морсинус во југозападна Турција, се состои од два дела: североисточни каменоломи за мермер и археолошки локалитет. Градот е изграден еден век по Храмот на Афродита, кој датира од третиот век п.н.е. Мермерните каменоломи на Афродизија и скулптурите создадени од неговите скулптори биле извор на богатството на градот.

Интересно е што скулпторите на Афродизија се специјализирале за виртуозни портрети – скулптури, како и статуи на богови и дионизиски фигури во хеленистички стил. Афродизијанските скулптори беа многу барани во главните центри на империјата, како што се Сардис, Стратоникеја, Лаодикија, Константинопол и Рим, за нивните мермерни портрети бисти и статуи на императори, гувернери и филозофи во доцната антика (4-6 век н.е.). Нивната умешност и техника ги стави на самиот врв на тогашното уметничко творештво.

Една од главните причини зошто градот Афродизија станал истакнат центар за производство на мермерни скулптури беше близината на мермерните каменоломи до градот. Методите што ги користеле, квалитетот на регионалниот уметнички дизајн и создавањето на софистицирана портретна скулптура, ја поставија Афродизија на посебно место во историјата.

Откривањето на мермерната глава на Зевс во Афродизијада не само што дава увид во уметничките вештини на античките скулптори, туку ја потврдува и важноста на овој град како културен и уметнички центар на античкиот свет.