Научниците открија древен рецепт за леб во Турција – а локалните пекари што го направија сега не можат да одговорат на побарувачката.

Пред околу 5.000 години, некој закопал парче изгорен леб под прагот на куќа во она што сега е град Ескишехир во централна Турција. Археолозите го открија во септември 2024 година за време на ископувањата на локалитетот Кулуоба Хеџук, населба од бронзеното време која се проучува со децении. Исклучително добро зачуваниот леб е изложен во Археолошкиот музеј во Ескишехир од 28 март, пишува „Гизмодо“.

„Ова е најстариот печен леб што е пронајден за време на ископувањето и во најголем дел го зачувал својот облик“, изјавил за АФП Мурат Турктеки, археолог и директор на ископувањата.

Анализата утврди дека лебот е направен од грубо мелено брашно од емер – древна сорта пченица – со додавање на семки од леќа и растителни лисја, кои се користеле како природен квасец. Рамен како палачинка и кружен по форма, лебот има дијаметар од околу 12,7 сантиметри.

Сакајќи да видат дали рецептот може да се рекреира, локалните власти контактираа со пекарницата „Халк Екмек“ во Ескишехир. Бидејќи древното семе од емер повеќе не е достапно во Турција, пекарите користеа пченица кавилџа – близок роднина – заедно со булгур и леќа за да ги реплицираат оригиналните состојки што е можно поблиску.

И изгледа – вкусно. Првата серија се распродаде за само неколку часа, а оттогаш пекарницата продава околу 300 векни „леб кулуоба“ дневно. Со субвенции од градските власти, лебот се продава по цена од само 50 турски лири (околу 1,30 американски долари).

Друг интересен аспект на овој леб е тоа што е направен од зрна отпорни на суша, што ги интересираше и археолозите и локалните службеници. Турција моментално одгледува култури кои користат многу вода, како што се пченка и сончоглед, но пченицата кавилџа е отпорна и на суша и на болести.

„Нашите предци нè научија нешто. Како и тие, и ние треба да се свртиме кон култури на кои им е потребна помалку вода“, изјавил за АФП градоначалничката на Ескишехир, Ајше Унлуџе.