Десет години откако го направи јавниот превоз бесплатен, интересно е прашањето како транспортната мрежа на Талин успева сè уште да се менува на подобро?

Во главниот град на Естонија, Талин, историското потекло е особено јасно забележливо, бидејќи автобусите сè уште патуваат по долгите, прави патишта направени во советско време, кога градот бил поделен на одредени области, пишува Еуроњуз.

Патеките првично дизајнирани да ги носат работниците дома од фабриките очигледно треба да се преиспитаат, а политичарите во градот имаат некои светли идеи за тоа како подобро да им служат на жителите.

„Она што градот се обидува да го направи сега, во верувањето во концептот на 15-минутниот град, е да ја диверзифицира целта на областите“, изјави заменик-градоначалникот на градската влада на Талин, Владимир Свет. „Создавањето систем каде работните места, домувањето, услугите и забавата се мешаат, исто така значи дека мора да ја преиспитаме целата мрежа на јавен превоз“, вели тој.

Јавниот превоз во Талин е бесплатен од 2013 година, политичка одлука донесена за да помогне во намалувањето на трошоците за живот на граѓаните. Еколошките мотивации биле во втор план, но како што се повеќе места се обидувале да се декарбонизираат на овој начин, европскиот пионер станал неочекуван проводник.

И откако бил крунисан за Европска Зелена престолнина за 2023 година, Талин е далеку од тоа да се потпира на своите ловорики колку што оди чистиот транспорт и другите аспекти на урбаниот живот. Еве што овозможува тоа.

Една деценија подоцна, жителите на Талин се навикнати на идејата дека со даноците ги плаќаат градските автобуси, трамваи и возови во внатрешноста на градот. Една транспортна карта за „зелена карта“ ги прави работите едноставни, но тоа не е неквалификуван успех.

Официјалните бројки покажуваат пораст од 6,5 отсто на патувањата во 2013 година, со само мали флуктуации во годините до 2019 година.

„Бесплатниот јавен превоз не е златен клуч и решение за сите проблеми. Тоа не е лек. Значи, треба да размислите и за развој на мрежата. Мора да размислите за пешачката инфраструктура поврзана со инфраструктурата на јавниот транспорт. Еден од најголемите предизвици за нас е да создадеме поефикасна мрежа за јавен транспорт, но без да ги изгубиме луѓето кои се многу поврзани. И понекогаш би рекол дури и емотивно поврзани со линиите што ги користеле можеби 50 години. Не е толку тешко да се нацртаат нови линии на картата. Потешко е да се создаде систем во кој луѓето веруваат дека одлуките се носат во нивен најдобар интерес“, вели Владимир Свет.

Градот мора да се бори со ставовите обликувани во подемот и падот на Советскиот Сојуз.

„Бидејќи сопственоста на автомобили беше ограничена [додека Естонија не ја поврати независноста во 1991 година], таа стана статусен симбол, така што малку се бориме со овој поим“, вели Каиди Пилдоја, раководител на одделот за урбанистичко планирање во Талин.

Друг градски планер вели дека Талин се „префрлил на другата страна“ и станал индивидуалистичко општество ориентирано кон автомобилите. Создавањето повеќе простор за јавен превоз и други форми на комунален простор е еден вид ребаланс. Имено, Естонија има втор најголем удел на патнички автомобили постари од 20 години во ЕУ (33,2 отсто, по Полска). Владата настојува да донесе данок за автомобили следната година што ќе ги турне луѓето кон модели кои помалку загадуваат.

Со оглед на тоа што францускиот град Монпеље ќе го направи јавниот превоз во декември бесплатен, официјалните лица од тој град го посетиле Талин за да се сретнат со експерти од естонскиот град, за да го видат системот во пракса.