Европскиот парламент го усвои извештајот на Томас Вајц за напредокот на Македонија за 2023 и 2024 година.

Трите најголеми политички сили во Европскиот парламент – ЕНП, С&Д и Обнови Европа – се согласија да ги отфрлат зборовите “македонски идентитет” и “македонски јазик”. За гласаа 461 европратеник, додека 121 беа против и 107 воздржани.

Денешното гласање следува по синоќешната парламентарна дебата по Извештајот на Вајц, која беше одбележана со националистичка и навредлива реторика од страна на бигарските и грчките европратеници кон Македонија.

Известувачот Вајц во своето обраќање рече дека документот дава целосна слика за тоа каде се наоѓа Македонија и во него се поздравуваат некои достигнувања, но се бараат и реформи, и се зборува за говорот на омраза, за злосторствата од омраза, за потребата од владеење на правото, борба против корупцијата и не само за усвојување на закони, туку и за резултати што ќе ги почувствуваат граѓаните.

Според Вајц, добрососедските односи можат да се градат со учество на двете земји, а не само едната.

„Македонија, која ги преживеа балканските војни од 90-ите години на минатиот век без масовно насилство и во која живеат различни луѓе и различни етнички и религиски групи кои успеаја да изградат мирно општество, некогаш беше предводник во регионот, кога пред 20 години заедно со Словенија го започнаа пристапниот процес кон ЕУ. Каде е Словенија денес, а што се случи со Северна Македонија? Па, имаше некои пречки на патот поврзани со историјата, со војните од минатиот век, со начинот на градење добри билатерални односи со соседите. Но, добрососедските односи секогаш треба да се градат од двете страни, тоа е многу јасно“, порача Вајц.

Бугарските европратеници, поддржани и од грчки колеги, вршеа притисок да се изменат формулациите поврзани со македонскиот јазик и идентитет. Тие инсистираа на отстранување на овие термини од документот, тврдејќи дека такви дефиниции немаат место во извештај за напредок.

Скандалозно обраќање имаше грчката европратеничка Афродити Латинопули од десничарската група Патриоти за Европа (ЕФП), која истакна дека таа е „вистинска горда Македонка“, а не „лажна како жителите на Скопје“. Таа ги поддржа и бугарските ставови за македонскиот идентитет и јазик, порачувајќи дека пристапувањето на земјава кон ЕУ „нема да се случи ниту на сон“.

Спротивно од Латинопули, нејзиниот сонародник Константинос Абванитис од групата Левица оцени дека напредокот во пристапувањето треба да зависи од исполнување на Копенхашките критериуми и изрази надеж дека Европската комисија „ќе покаже иста ревност кон Западниот Балкан, како што покажува кон Источна Европа“.

Бугарскиот европратеник Петар Волгин од партијата „Преродба“ ги обвини еврокомесарите и известувачот дека „си ги затвораат очите пред очигледните прекршувања од страна на Скопје“, со цел што побрзо внесување на земјата во ЕУ.

На овие тврдења реагираше словенечката европратеничка со македонско потекло, Ирена Јовева, која на македонски јазик им се обрати на бугарските колеги: „За да постои македонскиот народ не му треба ваша дозвола, но на вас за да го признаете тоа ви треба чесност, интегритет, храброст“.

Во Стразбур присуствуваше и Љупчо Георгиевски, претседател на бугарскиот културен клуб „Ванчо Михајлов“, кој е условно осуден во Северна Македонија. Ковачев тврдеше дека неговото присуство има за цел да ги информира европратениците за, како што тврди, судските репресии на кои се изложени македонските Бугари.