Примерок од ДНК, добиен од коските и забите на древните Европејци кои живееле пред 34.000 години, дава увид во потеклото на мултиплекс склерозата, откривајќи дека генетските варијанти кои сега го зголемуваат ризикот од невролошката болест некогаш служеле за заштита на луѓето од болести што ги пренесуваат животните.

Студијата опфати примероци на древна ДНК, секвенционирани од 1.664 лица од различни локации низ Западна Европа и Азија.

Овие древни геноми потоа биле споредени со модерната ДНК од Биобанката на Обединетото Кралство, која се состои од околу 410.000 бели луѓе со британско потекло и повеќе од 24.000 други родени надвор од земјата, за да се видат промените со текот на времето, пренесува „Ројтерс“.

Едно впечатливо откритие се однесува на мултиплекс склерозата, хронична невролошка болест која се смета за автоимуно нарушување.

Истражувачите идентификуваа клучен миграциски настан пред околу 5.000 години на почетокот на бронзеното доба, кога сточарите од народот Јамнaja се преселиле во западна Европа од област која ги вклучува модерната Украина и јужна Русија.

Тие носеле генетски особини кои беа корисни во тоа време и ги штителе од инфекции кои може да настанат од овци и говеда. Како што санитарните услови се подобрувале во текот на милениумите, истите овие варијанти го зголемувале ризикот од МС. Ова помага да се објасни, велат истражувачите, зошто северноевропејците имаат највисока инциденца на мултиплекс склероза во светот, двојно повеќе од јужните Европејци.

„Ние сме производ на еволуцијата што се случи во минатите средини и на многу начини не сме оптимално прилагодени на средината што ја создадовме за себе денес“, рече генетичарот на населението од Универзитетот во Калифорнија, Расмус Нилсен, еден од водачите на истражувањето, објавено денес во списанието „Нејчр“.

Пред околу 11.000 години, земјоделците од областа на модерна Турција се преселиле во Западна Европа, заменувајќи ги ловците-собирачи.

„Луѓето од народот Јамнаја беа првите вистински номади во Европа. Тие користеа домашни говеда и коњи за да пристапат до внатрешноста на азискиот степи, каде што имаше малку за јадење и пиење, па тие носеа сè со нив. Физички, тие беа невообичаено големи, како можеме да видиме од мерењата на скелетот, а исто така и од генетски, и очигледно доста насилни“, вели генетичарот и коавтор на студијата, Вилијам Бери, од Универзитетот во Кембриџ.

Наодите може да имаат импликации за истражување и третман за МС, додаде тој.

„Ова го менува начинот на кој гледаме на МС, помагајќи ни да го разбереме нејзиното потекло. Можеме да ја видиме МС како резултат на имунолошкиот систем кој еволуирал ефикасно за да се справи со низа инфекции во човечкото минато, но кој сега постои во многу поинаква средина. Оваа разлика помеѓу минатото и модерното санитарно опкружување веројатно предизвикува хиперактивен имунолошки систем. Ова имплицира дека треба да се стремиме да го рекалибрираме имунолошкиот систем, а не да го потиснуваме“, рече Бери.

Висока поврзаност на потеклото со народот Јамнаја постои во северните делови на Европа, достигнувајќи врв во Ирска, Исланд, Норвешка и Шведска.

Наодите нагласуваат дека генетските особини можат да се променат од корисни во штетни како што се развиваат условите.

„Фреквенцијата на патогени инфекции се зголемила за време на бронзеното доба, поради близината на луѓето и нивните домашни животни, како и зголемената густина на населението“, вели специјалистот за пресметковна еволутивна биологија на Универзитетот во Копенхаген и коавтор на студијата, Еван Ирвинг-Пиз.

Според него, само во модерната ера овие генетски варијанти станале вишок за нашите имунолошки потреби, што резултирало во зголемување на ризикот од развој на мултиплекс склероза и други автоимуни заболувања.

Истражувањето даде увид и на други карактеристики на Европејците. Бидејќи народот Јамнаја се генетски предиспонирани да бидат високи, денешните северноевропејци имаат тенденција да бидат повисоки од јужните Европејци, кои во голема мерка потекнуваат од неолитските земјоделци, кои биле генетски предиспонирани да бидат ниски. Исто така, истражувачите откриле дека источноевропејците имаат зголемен генетски ризик за Алцхајмерова болест и дијабетес тип 2.