Познато е дека редоследот на раѓање може силно да влијае на начинот на кој растеме во семејството. Често се претпоставува дека најмалото дете добива најмногу внимание, средното дете често се остава во сенка, додека најстарото презема одговорност и често зазема „шефовски“ однос кон помалите браќа и сестри. Но, најновата студија покажува дека да се биде првороден или единствено дете во семејството може да има сериозно влијание врз менталното здравје.

Синдромот на најстарата ќерка го опишува социјалниот притисок и очекувањата дека најстарите девојки ќе ја преземат улогата на старател во семејството. Авторката Лисет Шутејкер, која ја напиша книгата „Ефектот на најстарата ќерка“, објаснува како најстарите ќерки често развиваат особини како одговорност, грижа и практичност. Меѓутоа, таквата улога може да ги доведе до прекумерно чувство на одговорност, што може да биде извор на стрес и оптоварување.

Една нова студија на тим од „Епик рисрч“ ги анализирала медицинските досиеја на повеќе од 180.000 деца. Резултатите покажуваат дека првородените деца со браќа и сестри имаат 48 отсто поголема веројатност да развијат анксиозност и 35 отсто поголема веројатност да бидат депресивни до осумгодишна возраст, во споредба со помалите деца. Истото важи и за поединци, кои се 42 отсто повеќе склони кон анксиозност и 38 отсто повеќе склони кон депресија. Водечкиот истражувач Кејлеб Кокс објаснува дека ова откритие додава нови сознанија за факторите на ризик за менталното здравје на децата.

„Анксиозноста и депресијата немаат единствена причина, па затоа е важно да се разберат различните фактори кои можат да влијаат на детето“, рече Кокс.

Студијата, исто така, ја нагласува важноста од поддршка на секое дете, без оглед на редоследот на раѓање. Експертите сугерираат две главни причини зошто првородените и единствените деца имаат поголема веројатност да развијат проблеми со менталното здравје. Прво, родителите често му приоѓаат на првото дете со поголемо внимание, но и со неискуство, што може да го зголеми родителскиот стрес. Антропологот Моли Фокс објаснува дека родителскиот стрес е често поголем кај првото дете отколку кај следните деца, што може да влијае на менталното здравје на првородените.

Секоја бременост е уникатна, а научниците откриле дека разликите во мајчиниот хормон и нивото на стрес може да влијаат на развојот на детето. Споменатото истражување покажува дека високите нивоа на стрес за време на првата бременост може да предизвикаат порана појава на пубертет кај постарите ќерки, што може да ги подготви за улогата на старател уште пред раѓањето.

Во минатото, грижата за помалите браќа и сестри бил нормален дел од растењето. Фокс нагласува дека, иако денес ваквото вклучување во грижата за помладите често е товар за најстарите деца, низ историјата тоа имало еволутивно значење. Меѓутоа, во современото општество, каде што семејствата често се изолирани од поширокото семејство, најстарите деца може да чувствуваат поголем притисок поради дополнителните обврски.

Родителите не треба да се чувствуваат виновни за вклучување на најстарите деца во семејните обврски, но важно е да се најде рамнотежа. Улогата на негувател може да има позитивен ефект врз децата бидејќи им помага да развијат чувство на одговорност и поголема самодоверба. Сепак, важно е да се обрне внимание на знаците на преоптоварување и да им се обезбеди емоционална поддршка секогаш кога е потребно.