Бојан Христовски е директор на АНБ чист како солза, утврди Антикорупциска
Директорот на Агенцијата за национална безбедност Бојан Христовски, е именуван за директор на тајната полиција законски, со исполнување на сите предвидени услови во членот 10 од Агенцијата за национална безбедност, утврди Антикорупциската комисија на денешната дванаесетта седница после што едногласно, со 5 гласа „за“ ја запре постапката, а предметот за првиот човек на АНБ го затвори и го архивираше.
Препорачано
Ниту ТОЕФЛ сертификатот за познавање англиски јазик, ниту дипломата од Економскиот факултет при Универзитетот за туризам и менаџмент во Скопје за кои се дигна најмногу врева во јавноста, не се спорни. Антикорупциска нема надлежност да утврдува дали некој документ е фалсификат или не, а формално-правно документи биле доставени и Христовски ги исполнил условите.
-Истакнуваме дека Антикорупциската комисија нема надлежност за спроведување директна експертиза или анализа на академските документи и нивната валидност. Таквите проверки се во надлежност на Државниот просветен инспекторат, кој ја потврдува валидноста на документацијата (дипломата и уверението за 240 кредити од Економски факултет н.з). Формално и материјално-правно, со ваквото потврдување од Државниот просветен инспекторат, апликантот го задоволува условот од членот 10 став 1 точка 3 од Законот за АНБ, рекоа од Антикорупциска образложувајќи ја својата одлука.
И ТОЕФЛ сертификатот за познавање англиски јазик, кој Христовски го добил во Пловдив, Бугарија, за антикорупционерите е добар, додека не се докаже спротивното.
-Во однос на условот да има меѓународно признаен сертификат или уверение за англиски јазик не постар од 5 години, видно од документите од Владата, Христовски доставил меѓународно признаен сертификат за ТОЕФЛ издаден во 2022 година, кој формално-правно ги задоволува условите за меѓународна признаеност, временска валидност во смисла дека е издаден во рок пократок од 5 години. И резултатите на тестот ги задоволуваат законските услови од 74 бода. ДКСК изврши увид во сертификатот и формално правно условот е поднесен, односно, поднесен е документ што ги задоволува барањата. Во врска со сомневањето за автентичноста, ДКСК нема овластување да проверува и утврдува автентичност на документите кои бараат експертиза надвор од нашите надлежности. Евентуалната невалидност на документот би требало да ја докажува Обвинителството каде што има кривична пријава. Немаме надлежност за технички проверки и вештачења, велат од Антикорупциска.
Оттаму констатираа дека сертификатот по англиски на Христовски, формално правно „ги исполнува условите за јазична компетенција“.
-Документот важи сè додека не е докажано спротивно од надлежен орган. Исходот од постапката пред Јавното обвинителство е во надлежност само на Обвинителството и процесуирањето на евентуално обвиниение е во надлежност на судот. ДКСК не може да прејудицира исход на оваа постапка поради тоа што постои презумпцијата на невиност, рече членката на ДКСК Цвета Ристовска.
За Христовски пред антикорупционерите на 22 октомври 2024 година стигна анонимна претставка на која имало 8 дополнувања од анонимните пријавители, а во кои се тврдело дека не ги исполнува условите за именување за директор.
Меѓу условите се спореле дипломите на Христовски од Економскиот факултет од Универзитетот „Скопје“ (поранешен Универзитет за туризам и менаџмент), како и сертификатот за познавање англиски јазик ТОЕФЛ добиен во Пловдив, Бугарија, но и стажот и работното искуство на раководни позиции од областа на одбраната и безбедноста. Сите услови до еден – директорот Христовски ги исполнува и неговото именување е законско, сметаат антикорупционерите.
Во обемното елаборирање, членот на Антикорупциската комисија Цвета Ристовска таксативно ги наведе условите што се потребни за одредено лице да биде именувано за директор на Агенцијата за национална безбедност, предвидени во членот 10 од Законот за АНБ.
-Подносителите укажуваат дека пријавеното лице, не ги исполнува условите за именување за директор од членот 10 став 3 од Законот за Агенцијата за национална безбедност, дека постои сомневање за незаконитост за безбедносната проверка пред именувањето, сомневање за искуството на работните позиции од областа на безбедноста и разузнавањето, партиската припадност. Во пријавите подносителите бараат ДКСК да ги преземе сите дејствија пропишани со закон за да се утврди одговорност за корупција и судир на интереси, образложуваше Ристовска.
Антикорупциската комисија откако оформила предмет за овие претставки, почнала да се обраќа до институциите за да добие документација за именувањето на Христовски. Документи добиле од Генералниот секретаријат на Владата, од Агенцијата за национална безбедност, но и од Државниот просветен инспекторат. Просветниот инспекторат бил испратен од страна на ДКСК, да спроведе вонреден инспекциски надзор во врска со наводите дека дипломата за завршен Економски факултет од Универзитетот „Скопје“ на Бојан Христовски, наводно била сомнителна. Инспекцијата вратила одговор до Антикорупциска, дека со дипломата сè е во ред и дека тој законски стекнал 240 кредити.
-Во врска со сомнежите за валидноста на приложените документи, како и евентуални прекршувања на Законот за високо образование, ДКСК побара просветна инспекција да влезе во Универзитетот „Скопје“ за проверка на уверението и дипломите за 180 и за 240 кредити. Од Просветниот инспекторат доставија допис од 20 декември и записник во кој се констатира дека нема неправилности во работењето на универзитетот и уверенијата и дипломите што се приложени се издадени во согласност со законските прописи, рече Ристовска.
Во претставката до антикорупционерите се спорело и тоа што Христовски за директор беше поставен наводно без безбедносна проверка, но антикорупционерите сметаат дека не е така. Пред да го именуваат, Христовски во владата доставил безбедносен сертификат со степен „строго доверливо“ што значело дека за него имало безбедносна проверка пред неговото именување, сметаат антикорупционерите. Од ДКСК додадоа дека тој степен му бил потребен на Христовски за работното место во МВР што го вршел пред да стане директор на АНБ, а после тоа кога ја презел функцијата почната е постапка за безбедносен сертификат за новото работно место, со степен „државна тајна“. Инаку тој доби сертификат со степен на класификација „државна тајна“ експресно, 10 дена по именувањето.
-Согласно Законот за класифицирани информации, оваа постапка претставува детална безбедносна проверка за ваков сертификат. Оваа процедура ја потврдува усогласноста на пријавеното лице со законските одредби и потребите на функцијата. Тој имал безбедносна проверка од институциите пред именувањето, рече Ристовска.
Таа додаде дека постапката за Христовски да добие безбедносен сертификат со степен „државна тајна“ ја спровел заменик-директорот на АНБ и така бил избегнат судир на интереси. Пријавителите пак, спореа дека никој не би го одбил веќе поставениот директор за сертификат, без да трпи последици.
Антикорупционерите утврдија и дека Христовски ги исполнува и условите за него да не е поведена постапка за постоење судир на интереси, дека не е член на политичка партија, дека е македонски државјанин без странско државјанство, а и искуството на раководни позиции не му било спорно. Според Законот тој треба да има 12 години искуство од областа на безбедноста и разузнавањето и 5 години на раководни позиции. ДКСК утврдиле дека овој услов Христовски го исполнува, откако Агенцијата за вработување им доставила негови М1 и М2 обрасци, а добиле и договори за вработување и решенија за именување на раководни позиции.
