Bo судскиот пресврт кој привлече внимание низ цела Австрија, Високиот покраински суд во Виена донесе одлука со која поранешниот канцелар Себастијан Курц е конечно ослободен од обвинението за лажно сведочење пред парламентарна комисија, додека неговиот најблизок соработник и поранешен шеф на кабинетот Бернхард Бонели е правосилно осуден на условна казна затвор.

Обвинението се однесуваше на исказите дадени од Курц и Бонели пред парламентарниот истражен комитет, a во врска со постапките за именување на надзорниот одбор на државната холдинг-компанија ОЕБАГ во 2019 година. Стануваше збор за потенцијално политички мотивирани влијанија врз составот на овој надзорен одбор, а особено за наводното протежирање на менаџерот Сигфрид Волф.

Денес во претпладневните часови, судот ја укина претходната осудувачка пресуда против Курц. Тројцата членови на судскиот сенат оценија дека Курц навистина точно одговорил на клучното прашање од страна на пратеничката Стефани Криспер – дали бил вклучен во процесот на именување на надзорниот одбор. Тој одговорил со „да“, што според судот било доволно за да не се смета за лажно сведочење.

Судот нагласи дека од Курц не можело да се бара да даде „целосен“ исказ, туку само вистинит. Дури и ако неговата изјава била прекината или недоволно објаснета, тој не ја прекршил обврската за искреност.

Спротивно на Курц, Бернхард Бонели не беше толку среќен. Тој беше прогласен за виновен поради тоа што тврдел дека не знаел дали Курц го поддржувал Сигфрид Волф за водечка позиција во ОЕБАГ, изјава која судот ја смета за лажна. Бонели беше осуден на шест месеци условна затворска казна, која остана на сила. Судот оцени дека не постоел „исказен притисок“ што би го оправдал неговото лажно сведочење, бидејќи не станувало збор за кривично дело туку за „безопасна“ политичка намера.

Рефлексиите на Курц и политичките последици

По објавувањето на пресудата, Себастијан Курц изрази олеснување и рече дека „вистината излезе на виделина“. Тој нагласи дека жали за пресудата против неговиот долгогодишен пријател и соработник Бонели.

Од страна на владејачката партија ОВП, веднаш следуваа честитки. Генералниот секретар Нико Маркети изјави дека партијата секогаш верувала во невиноста на Курц. Сегашниот канцелар Кристијан Штокер исто така изрази радост поради исходот за неговиот претходник.

Сепак, Курц и понатаму останува под истрага во друг многу посериозен случај, таканаречената „инсерти-афера“, каде што му се става на товар можна корупција поврзана со финансирање на медиуми за поволно известување. Истражните постапки таму сè уште траат, особено поради чувствителноста на медиумските податоци и заштитата на редакциската тајна.

Судската заднина и обвинувањата за пристрасност

Одбраната на Курц и Бонели во текот на процесот се обидуваше да ја доведе во прашање непристрасноста на првостепениот судија Михаел Радаштиц, кој во минатото бил дисциплински казнет за наводно споделување информации со политичарот и новинар Петер Пилц, гласен критичар на Курц. Сепак, Високиот покраински суд ја отфрли оваа аргументација, истакнувајќи дека не постојат докази за пристрасност па дури и сомнеж за истата.

Пресудата претставува делумна победа за поранешниот канцелар и потенцијално му овозможува политичко враќање, иако сенката на другите истраги и натаму виси над него. За Бернхард Бонели пак, ова е крај на една судска сага што ја обележа неговата кариера и го смести во историјата како еден од ретките високи функционери осудени за лажно сведочење во парламентарна истрага.

Останува да се види дали оваа одлука ќе има долгорочни политички последици и дали ќе влијае врз јавното мислење, особено во контекст на довербата во политичките институции и судството во Австрија.