Во тивката кампања за изборите во 2024 година, поранешниот претседател на САД Доналд Трамп остава впечаток дека евентуалниот втор мандат ќе го искористи за лична одмазда и пресметка со неистомислениците и дека ќе има уште поавторитарен став.

За негов прв чекор, ако повторно биде избран за претседател во 2024 година, се смета дека ќе биде помилување на насилниците што на 6 јануари минатата година упаднаа во Капитол хил и се обидоа да ја спречат верификацијата на изборната победа на Џо Бајден.

Новата реторика на Трамп на митингот во сојузната држава Тексас минатиот викенд беше придружена со повик за демонстрации ако обвинителите во Њујорк, кои ги истражуваат бизнисите на Трамп, како и тие во Џорџија, кои ги испитуваат неговите обиди да се поништат резултатите од гласањето, донесат одлука што тој би ја сметал за „погрешна“ и „нелегална“.

– Ако овие радикални, злобни, расистички обвинители направат нешто погрешно или незаконско, се надевам дека ќе ги имаме најголемите протести што некогаш сме ги имале во Вашингтон, во Њујорк, во Атланта и на други места, бидејќи нашата земја и изборните процеси се корумпирани – рече Трамп на митингот во Тексас.

Трамп е убеден дека тој е победник на претседателските избори, а не Бајден, и ќе стори сè тој став да го втемели во срцевината на републиканскиот поглед на светот.

– Како што беше често случај во текот на неговиот мандат, заканата за помилување на Трамп покажува дека тој сè уште не прави разлика меѓу неговите лични цели и националниот интерес или владеењето на правото – пишува Си-ен-ен.

Одбрана со контранапади

Новата реторика на Трамп создава загриженост и за неговата правна позиција, во момент кога истрагата за случувањата во Капитол хил е при крај. Трамп веќе претрпе еден пораз – Врховниот суд ја симнa ознаката „тајно“ од клучните документи за настаните на 6 јануари што ги покажуваат обидите на поранешниот претседател да ја поткопа демократијата во САД.

Трамп од новите докази се брани со заострување на реториката и вербално нападна двајца афроамерикански обвинители од Њујорк, кои истражуваа дали намерно фалсификувал сметки за својата бизнис-империја за да добие повластен третман за заеми и даноци на приходи.

Тој, исто така, го нападна и окружниот обвинител од Фултон во Џорџија, кој ги истражува обидите да „се украде победата“ на претседателот Џо Бајден во оваа сојузна држава.

Заканувачките зборови на Трамп ја натераа окружната обвинителка Фани Вилис да побара од Федералното биро за истраги да побара процена на безбедносните ризици за владините објекти.

Притисокот на Трамп над истражителите ја поттикна републиканската конгресменка Зои Лофгрен од комисијата за испитување на бунтот на 6 јануари да предупреди дека поранешниот претседател упатил „повик за вооружување“.

– Повикувањето на демонстрации, доколку нешто легално му се случи, е интересно како алатка за да се заштити. Но, мислам дека е важно да се размисли каква порака испраќа Трамп – изјави Памела Браун, демократка од Калифорнија.

Проблем за републиканците

Уште еден знак за неприфаќањето на изборниот пораз е изјавата на Трамп во која го критикува поранешниот потпретседател Мајк Пенс бидејќи ги одбил неговите барања да го поништи резултатот од претседателските избори.

Реториката на Трамп и на неговите тврдокорни следбеници дека тој е и поранешен и иден претседател на САД, може да претставува сѐ поголем проблем за Републиканската партија. За претстојните избори за Претставничкиот дом што ќе се одржат во ноември Републиканската партија настојува да го претстави Бајден како слаб претседател, чија популарност опаѓа и дома и низ светот, како и дека не може да ги контролира инфлацијата и битката со пандемијата.

Трамп, пак, сака да ги искористи ноемвриските избори за да ја демонстрира својата моќ кај републиканците и се заканува дека ќе ја отфрли републиканската агенда, за што сѐ уште има голема поддршка кај сопартијците.

– Трамп користи јазикот со кој го предизвика насилството на 6 јануари, сугерира дека ќе ги помилува насилниците, од кои некои се обвинети за бунтовнички заговор. Потоа им се заканува на обвинителите и признава дека се обидел да ги поништи изборите. Тој би го направил сето тоа повторно ако му се даде шанса – напиша на Твитер републиканката Елизабет Чејни, конгресменка од Вајоминг и ќерка на поранешниот потпретседател на САД, Дик Чејни.

Дик Чејни од 2001 до 2009 година беше потпретседател на САД во време на мандатот на Џорџ В. Буш.

Последниот коментар на Трамп за помилувањата е во склад со обидот да истрае во ставот дека неговите приврзаници упаднаа во Капитол и претепаа полицајци за да спречат „изборен грабеж“. Во безредијата при упадот во Капитол Хил загинаа пет лица, меѓу кои една воена ветеранка, Ешли Бабит беше застрелана од полицијата и подоцна почина.

На повредите им подлегна и еден полицаец, Брајан Д. Сикник, член на обезбедувањето на Капитол, тој бил нападнат од толпата и претепан. Останатите три жртви во нередите, Бенџамин Филипс, Кевин Грисон и Розан Бојланд починале од срцев удар во моментите на упадот во Капитол Хил.

Помилување за пријателите

За време на неговиот мандат Трамп честопати ја користеше можноста да ги помилува и заштити своите политички пријатели.

– Ако се кандидирам и победам, ќе се однесуваме праведно со тие луѓе од 6 јануари. Ќе се однесуваме праведно со нив. Ако бараат помилување, ќе им дадеме помилување – изјави Трамп на митингот во Тексас изминатиот викенд.

Оваа реторика е карактеристична за Трамп. Кога беше претседател, сееше наратив дека главните виновници всушност се противниците и подредените што го обвинуваа за злоупотреба на моќта и постојано се обидуваше да го принуди Министерството за правда да ги прифати неговите антиуставни шеми.

Неколку републиканци брзо ја отфрлија понудата на Трамп да им помогне на демонстрантите од 6 јануари бидејќи сметаат дека одговорните за бунтот мора да одговараат.

Еден од најблиските помагачи на Трамп, сенаторот Линдзи Греам, исто така, го отфрли предлогот на Трамп, но притоа им порача на сопартијците дека мора да најдат начин да соработуваат со поранешниот претседател.

Републиканската сенаторка од Мејн, Сузан Колинс, исто така ги осуди изјавите на Трамп.

– Не мислам дека  претседателот Трамп требаше да го даде тоа ветување дека ќе помилува. Треба да дозволиме судскиот процес да продолжи. Случувањата на 6 јануари се црн ден во нашата историја – изјави Колинс, но најави дека ќе ја поддржи евентуалната кандидатура на Трамп за претседателските избори во 2024 година.