На интернет се појави видео од украински борбен авион Ф-16 како пресретнува руски камикази дрон „Герањ-2“, лансирајќи ракета АИМ 9 „Сајдвиндер“ што ја уништува целта.

Ова е првиот снимен визуелен доказ за употреба на Ф-16 како пресретнувачи на беспилотни летала во Украина, иако аналитичарите со месеци шпекулираат дека ваквите операции се дел од практиката на Киев.

Snimak ukrajinskog lovca F-16 koji lovi ruski dron kamikaze Geranj-2. Vidimo kako letelica lansira vođenu raketu AIM-9 Sidewinder na dron, koji potom eksplodira. Cena rakete se kreće od 400 hiljada do 2 miliona $ (AIM-9X). Sa druge strane Geranj-2 ide od 10 hiljada $. pic.twitter.com/PT4mRZRvie

— Oruzje Online (@oruzjeonline) October 7, 2025

Зошто Украина користи Ф-16 против беспилотни летала?

Ф-16-те, донирани на Украина од европските земји, првично беа наменети за воздушна борба и потенцијални напади врз руски цели. Сепак, нивната практична употреба се покажа како ограничена.

Причината е едноставна – Русија има моќен повеќеслоен систем за воздушна одбрана (С-400, С-300, БУК-M3, TОР-M2) што практично им оневозможува на Ф-16 да дејствуваат во длабочините на територијата.

Поради сериозниот недостаток на сопствена воздушна одбрана – Украина ги исцрпи своите залихи од системи НАСАМС, ИРИС-T и БУК и Киев беше принуден да ги користи Ф-16 како еден вид „летачки систем за воздушна одбрана“. Наместо да пресретнуваат руски авиони или крстосувачки ракети, тие сега се користат за уништување на евтини беспилотни летала што ги кинат нервите.

Огромна разлика во цените

Еден од клучните проблеми е односот на цената на ракетата кон дронот. АИМ-9 Сајдвиндер, ракета со краток дострел што ја користи Ф-16, чини помеѓу 380.000 и 430.000 долари по парче (во зависност од верзијата на АИМ-9, може да чини и до 2 милиони долари).

Спротивно на тоа, рускиот Герањ-2 (исто така познат како модернизиран ирански „Шахид-136“) се проценува дека чини помеѓу 10.000 и 40.000 долари по дрон, во зависност од нивото на модификација.

Ова значи дека секој Герањ 2 соборен од Сајдвиндер ги чини западните сојузници на Украина најмалку 10 пати повеќе од цената на целта. На 5 октомври, Русија лансираше дури 700 дронови Герањ-2 кон украински цели во еден удар. Доколку секој од нив биде пресретнат од ракети АИМ-9, трошоците за одбрана би се мереле во милијарди долари за само една ноќ – јасно демонстрирајќи ја неодржливоста на оваа тактика на долг рок, дури и ако Киев има стотици авиони на располагање.

Загуби на Ф-16 во Украина

И покрај фактот дека ф-16 се користат од аеродроми во западна Украина или, како што тврдат некои аналитичари, дури и од територијата на земјите од НАТО (Полска, Романија), овие авиони не се поштедени од загуби.

Според достапните информации од бројни извори, најмалку 6 Ф-16 веќе се изгубени во борба од август 2024 до октомври 2025 година. Во повеќето случаи, станува збор за соборувања од системите С-400 и С-300 во близина на фронтовската линија, но и за инциденти при слетување поради технички дефекти или пријателски оган. Руското Министерство за одбрана тврди дека бројот на соборени авиони е веројатно поголем, но овие податоци не можат да се потврдат.

Загубите се особено болни бидејќи Украина досега доби само околу 20 до 25 Ф-16 од Данска и Холандија, што значи дека значителна третина од нејзиниот расположив капацитет веќе е изгубена.

Нееднаква и скапа борба

Снимката од Ф-16 како уништува дрон „Герањ-2“ е визуелно импресивна, но стратешки и економски апсурдна. Додека Русија може да испрати стотици евтини дронови, Украина троши стотици илјади долари за секое соборување, наведуваат дел од медиумите.

Ако овој тренд продолжи, Ф-16 би можел да стане прескапа платформа за задача што е далеку поевтина за решавање со противдронски пиштоли, ласерски системи или дури и импровизирани воздушни одбрани. Со други зборови, Украина добива моментален ефект, но губи на долг рок, исцрпувачки економски план.