Американскиот професор Даниел Сервер денес изјави дека поранешната министерка за надворешни работи на САД, Медлин Олбрајт, ќе биде вклучена во дијалогот меѓу Србија и Косово пред следната американска администрација.

„Не е важно што Србите мислат за тоа дали треба да се вклучи Медлин Олбрајт. Таа ќе биде вклучена. Таа е поранешен државен секретар и сегашната важност е не толку во Демократската партија, туку во размислувачкиот демократски свет, дел од демократскиот свет. И таа живееше во Србија, зборува српски. Мислам дека треба да се цени тоа“, изјави Сервер за телевизијата Н1.

Сервер, професор на Универзитетот Џонс Хопкинс во Вашингтон, рече дека разбира дека „многу Срби нема да ја ценат затоа што таа се залагаше за учество на НАТО во војната по неуспехот на преговорите во Рамбује“.

„И јас разбирам совршено како тие се однесуваат кон мене, иако се спротивставив на бомбардирањето. Сепак, не е важно, тоа ќе има влијание, има интересни работи да се кажат“, рече Сервер.

Тој додаде дека знае дека никој од истакнатите учесници на минатонеделната сесија на Комитетот за надворешна политика на Претставничкиот дом на САД не е добредојден во Белград, на кој беа разгледани политичките пристапи што администрацијата на идниот американски претседател Џо Бајден може да ги примени на Западен Балкан

Учесниците на таа сесија, на која претседателот на Комитетот за надворешни работи, Елиот Енгел и претставникот на невладината фондација Џејмстаун, Јануш Бугајски, зборуваа заедно со Сервер и Олбрајт, изјавија дека Србија мора да го признае Косово, кое треба да стане членка на ООН.

„Искрено, никој од нас, Јануш, Медлин Олбрајт, никој од нас не е добредојден заради тоа што го кажавме. Белград се сврте во насока на Русија, кон ултранационалистичката насока“, изјави Сервер за Н1.

Тој рече дека „Американците и Европејците мора да работат заедно“ на прашањето за дијалог меѓу Белград и Приштина, бидејќи и ЕУ и САД докажаа дека не можат сами да постигнат решение за проблемот.

„Ако тие работат заедно и имаат заедничка визија, не само за Србија и Косово, туку и за регионот како целина, мислам дека ќе успее. Тоа е првиот чекор, дека Американците и Европејците мора да разговараат едни со други, дури и пред да разговараат со Босанците и Косовците и Србите“, рече Сервер.

Тој додаде дека ЕУ треба да биде „домаќин на дијалогот“, а Американците да бидат поддршка.

„ЕУ има најголемо влијание врз овие карактери. Она што Американците можат да го донесат е голема поддршка за Европејците, како и две работи, спроведување на сè што беше договорено, што не беше добро во минатото, како и инсистирање на реципроцитет. Што и да побараат Белград и Приштина во овој дијалог, тие мора да бидат подготвени да возвратат подеднакво“, рече Сервер.

Тој рече дека „не било секогаш така“ и го наведе, како пример, „бизарниот случај“ на Специјализираните комори на Косово, судот за злосторства на поранешната Ослободителна војска на Косово со седиште во Хаг.

„Тој суд беше создаден во Хаг како дел од инсистирањето на Белград да не може да и верувате на владата во Приштина да се обиде да ги гони оние што извршиле злосторства по војната. Меѓународната заедница го ’купи‘ тој аргумент и инсистираше на специјален суд“, рече тој.

Професотот додаде дека тоа „не било лошо, но не е и реципрочно“ затоа што, како што вели, постои „многу јасен случај“ на тројца Американци, браќата Битичи, кои беа убиени во Србија по војната, а нивните убијци не можат да бидат судени во Хаг, бидејќи специјални судот нема надлежност во Србија.

„Тоа е смешно. Предложив во Вашингтон (на седницата на Комитетот за надворешна политика) и никој не забележа што предложив, надлежноста на специјалниот суд во Хаг да се прошири на територијата на Србија, бидејќи тие покажаа дека нема да судат сторители на убиства во Србија“, рече Сервер.

Тој рече дека има уште неколку работи што „мора да се разберат“ и дека една од нив е дека преговорите меѓу Србија и Косово, според мислењето на Американците, но и на многу Европејци, мора да резултираат со меѓусебно признавање и размена на амбасадори.

„Вучиќ рече многу јасно дека не сака да биде претседател на Србија кој ќе го признае Косово. Мислам дека тоа го мислеше сериозно. Мислам дека мора да се подготвиме да чекаме претседателот на Србија да го стори тоа, доколку е потребно. Во меѓувреме, можеби ќе треба да се разгледа заеднички договор, но само ако Косово добие место во ООН. Тој проблем мора да се реши и ако не се реши проблемот со меѓусебното признавање“, рече Сервер.

Тој исто така посочи дека Вучиќ не го исполнил ветувањето за отворени и слободни медиуми, ниту за обезбедување независност на судството.

„Тој е политички доминантен на начин што потсетува многу на (поранешниот српски лидер Слободан) Милошевиќ, а не на демократска Србија. И тој се сврте кон Русија и Кина. Мислам дека една од пораките од сесијата (Комитетот за надворешна политика) беше дека Американците јасно разбраа дека Вучиќ ќе мора да се сврти во наша насока ако сака Американците да му бидат пријатели“, додаде Сервер.

Сервер: Финалето на дијалогот меѓу Косово и Србија треба да резултира со меѓусебно признавање и размена на амбасадори