Норвешкиот архипелаг Свалбард, кој се наоѓа во Арктичкиот Океан, е од големо значење бидејќи е дом на најголемата банка на растителни семиња во светот. Иако такви банки постојат насекаде низ светот, оваа е најголемата и најпознатата.

Исто така, некои од другите банки се наоѓаат во земји кои не се целосно безбедни (природни катастрофи, војни), па во 2008 година беше одлучено да се создаде голема банка на семиња на безбедно место, поточно, на оваа оддалечена островска група која речиси сигурно ќе остане недопрена дури и во случај на Трета светска војна.

Целта е таму да се зачуваат семињата, доколку од која било причина тие повеќе не се достапни и исчезнат во некој дел од светот, така што за банката Свалбард, информатички кажано, можеме да мислиме како на надворешен погон каде што сме ставиле важни резервни копии. Иако територијално припаѓа на Кралството Норвешка, треба да се каже дека права на него имаат и земјите кои го донираат семето и разни институции ширум светот.

Зошто Свалбард?

Наједноставниот одговор е – затоа што е ладно. Имено, Свалбард е архипелаг кој се наоѓа во Арктичкиот Океан и припаѓа на Норвешка, а самиот Глобален трезор на семиња се наоѓа на островот Спитсберген, во близина на градот Лонгјербиен. Оваа локација е избрана поради совршените климатски и геолошки услови потребни за складирање на семиња. Имено, семето мора да се чува на ниска температура за да се спречи ртење, или да се забави неговото стареење. Дополнително, локацијата е лесно достапна и има сигурен извор на енергија во близина.

Бидејќи таму се наоѓа „вечниот мраз“, температурата никогаш нема да се искачи над 3,5°C, а карпата што се наоѓа околу зградата е песочник, кој е доволно стабилен за да се ископа простор за зградата во него, а има и ниски нивоа на зрачење. Доколку дојде до подигнување на нивото на морето и се стопи мразот, оваа зграда сепак ќе биде безбедна бидејќи се наоѓа на 130 метри надморска височина и е доволно длабоко во карпата и нема да биде загрозена.

Таму првенствено се складираат семиња од различни култури кои се важни за производство на храна и одржливо земјоделство. Семето се чува на температура од -18°C, во затворени пакувања кои потоа се ставаат во кутии кои се наредени на полици. Ниската температура и ограничениот кислород се важни за да се забави метаболичката активност на семињата и да се забави нивното стареење.

Нови примероци

Оваа недела, банката за семиња доби повеќе од 14.000 нови примероци, вклучувајќи семиња од нордиски видови дрвја од Шведска и ориз од Тајланд.

„Семињата депонирани оваа недела не претставуваат само биолошка разновидност, туку и знаењето, културата и издржливоста на заедниците кои ги чуваат“, рече Стефан Шмиц, извршен директор на Crop Trust, меѓународна непрофитна организација со седиште во Бон.

Арктичката банка за семиња има капацитет за 2,5 милијарди семиња, а заклучно со мај минатата година, содржеше повеќе од 1,3 милиони сорти на семиња од речиси сите земји во светот.