Секогаш кога има инциденти во четирите општини населени со мнозинско српско население на северот на Косово, загриженоста се изразува и кај меѓународните партнери на компанијата за информатичка технологија „Анхоржуп“ во Приштина.

Оваа компанија обезбедува услуги на меѓународниот пазар, вклучувајќи развој на софтвер, веб-страници, маркетинг и продажни услуги.

Јета Заграѓа, основач и главен извршен директор на компанијата, вели дека по какви било немири или ескалација на ситуацијата во четирите општини населени со мнозинство Срби (Северна Митровица, Звечан, Зубин Поток и Лепосавиќ) клиенти од европските земји и Обединетите Државите Америка изразуваат загриженост за можноста да ги загрозат нивните инвестиции.

„Тие се заинтересирани дали треба да се прекине и соработката. Сепак, тоа се јавува како општа нестабилност во земјата. Имавме такви поплаки. Но, секогаш сме успевале да им покажеме дека (на северот на Косово) тоа е поизолирана ситуација, како што може да се случи во другите земји од Европа и светот, а тоа не влијае на останатите“, вели таа.

Тензиите на северот населен со мнозинство Срби започнаа на 26 мај, откако новите градоначалници, со помош на косовската полиција, влегоа во општинските згради.

На 29 мај протестираа и српските граѓани во Звечан, Лепосавиќ и Зубин Поток за да се спротивстават на влегувањето на новите албански градоначалници во општинските згради. Нивниот револт прерасна во жесток судир со членовите на мисијата на НАТО, КФОР, на 29 мај.

Заграѓа: Моменталната состојба ги загрижува партнерите

Овие тензии, вели Заграѓа, предизвикуваат колебање кај партнерите, со кои преговараат за соработка.

„Но, сè уште не знаеме како оваа состојба може да се одрази на инвестициите кои се уште не сме ги добиле. Со клиентите со кои работиме, ги убедивме, бидејќи тие биле овде (во Косово), директно разговаравме, но другите можеби ќе се загрижат и ќе си заминат“, вели таа за Радио Слободна Европа.

ИТ секторот во Косово е релативно нов и почна да се развива во раните 2000-ти, но сепак успеа да понуди услуги и на меѓународниот пазар.

Компанијата „Стри“ со седиште во Урошевац се занимава со извоз на софтверски услуги. Сопственикот на оваа компанија Шкелзен Виши вели дека меѓународните партнери со кои соработуваат не реагираат во сите случаи на немири.

Клиентите не се многу информирани за ситуацијата во Косово, вели тој, бидејќи повеќето договори се склучуваат по електронски пат. Тие се грижат за услугата, а не за местото.

„Тоа се случи само во еден случај. Партнер од Швајцарија бил на Косово од деловни причини и имало нереди на северот на Косово. Беше загрижен и праша за стабилноста на безбедноста“, вели Виши.

Американската компанија „Радикс“, која има филијала и во Приштина, нема такви проблеми. Оваа компанија обезбедува услуги на различни компании во светот.

Нејзиниот сопственик Висар Јасиќи вели дека корисниците користат онлајн услуги и дека не се засегнати од моменталната состојба на северот на Косово, ниту пак имало такви поплаки во минатото.

Не само ИТ секторот трпи немири во општините населени со српско мнозинство. За ескалација на ситуацијата на северот на Косово, косовските власти ги обвинуваат „криминалните и нелегални структури“ на Србија.

ОЕАК: Инвеститорите не сакаат да инвестираат во неизвесна земја

Американската стопанска комора на Косово изрази став дека нормализацијата на односите меѓу Косово и Србија ќе донесе придобивки за бизнис заедницата и ќе ги зголеми странските инвестиции.

„Нерешените прашања меѓу двете земји создадоа нестабилна средина што ги обесхрабрува странските бизниси да инвестираат во Косово, бидејќи инвеститорите не сакаат да ги инвестираат своите пари во земја со високо ниво на политичка несигурност, што ги зголемува ризиците кои се поврзани со нивните инвестиции“, се наведува во коминикето на оваа комора на 16 мај.

Тензиите на северот се зголемија, откако новите албански претседатели на Зубин Поток, Лепосавиќ и Звечан, од безбедносни причини дадоа заклетва во училиштата и другите општински згради.

А на 26 мај им помогна косовската полиција, откако групи локални жители се спротивставија да одат во канцелариите во општинските згради кои претходно ги користеа српските службеници.

Меѓународната заедница најостро ја осуди одлуката на Владата на Косово, како што рекоа, „насилно да влезе“ во општинските згради на север. НАТО побара итна ескалација на ситуацијата.

Во меѓувреме, премиерот на Косово, Албин Курти, изјави дека актуелната ситуација бара имплементација на Основниот договор за нормализација на односите Косово-Србија, како и смирување на ситуацијата на северот на Косово.

Во рамките на дијалогот меѓу Косово и Србија со посредство на Европската унија и поддржан од САД, на 27 февруари страните го постигнаа Основниот договор за нормализација на односите, додека во март се договорија за Анексот за имплементација на овој договор.

Договорот не предвидува взаемно признавање, на што инсистира Косово, туку бара Косово и Србија да ги прифатат меѓусебните документи и симболи, вклучувајќи: пасоши, дипломи и регистарски таблички.