Светската банка на 10 јуни 2025 објави дека ја намалува својата прогноза за глобалниот економски раст на 2,3 %, што претставува пад од 0,4 процентни поени во однос на претходната прогноза. Според најновиот полугодишен извештај „Global Economic Prospects“, причините за ова намалување се зголемените трговски бариери, растечката геополитичка неизвесност и негативните ефекти од протекционистичките политики,особено оние на САД.

Банката оценува дека економската политика предводена од американскиот претседател Доналд Трамп, кој се врати на власт на почетокот на годината, има значајно влијание врз глобалната трговија преку нестабилна и агресивна царинска стратегија.

Од декември 2024 наваму, САД воведоа 10,процентни тарифи за речиси сите увозни производи, освен за неколку санкционирани држави. За Кина, тарифите беа драстично зголемени, достигнувајќи 145 %. Како одговор, Кина воведе свои контрамерки, зголемувајќи ги тарифите на американските производи до 125 %. Европската Унија, пак, во обид да избегне ескалација, ја одложи примената на свои контрамерки, но претстојат преговори кои би можеле дополнително да ја влошат ситуацијата. Сето ова создаде глобална економска неизвесност, со последици врз инвестициите, довербата на пазарите и финансиската стабилност.

Според Светската банка, овие трговски тензии имаат долгорочен ефект врз растот. Тие предупредуваат дека просечниот глобален раст во текот на оваа деценија ќе биде само 2,5 % , најслаб во последните 60 години.

Во 2025, глобалната трговија ќе порасне за само 1,8 %, што е значително помалку од 3,4 % во 2024 и далеку под просекот од 5,9 % во 2000,тите. Глобалната инфлација, пак, се очекува да изнесува 2,9 %, повисоко од пред,пандемиските нивоа, пред ce поради зголемените трошоци од царините и затегнатите пазари на трудот.

Иако ризикот од глобална рецесија моментално се оценува како низок (под 10 %), Светската банка предупредува дека понатамошно зголемување на тарифите , дури и за 10 базични поени,би можело дополнително да ја намали прогнозата за раст во 2025 за уште 0,5 процентни поени. Тоа би можело да доведе до „замрзнување“ на трговијата во втората половина од годината, силен пад на довербата и турбуленции на глобалните финансиски пазари.

Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) ја следеше истата линија, намалувајќи ја својата прогноза за глобалниот раст од 3,3 % на 2,8 %, со конкретно наведување на трговската политика на САД како ризичен фактор. Светската трговска организација (WTO), пак, предупреди дека зголемените царини веќе предизвикаа „значајно влошување“ на глобалната трговија, предвидувајќи дури и пад од 0,2 % во стоковната размена за 2025.

Иако американските власти тврдат дека негативните ефекти од трговската политика ќе бидат компензирани со зголемени инвестиции и даночни олеснувања, економските модели и предвидувања не го поддржуваат тој оптимизам.

Се чини дека ризикот од протекционизам, наместо да донесе стабилност или раст, доведува до глобално забавување, пораст на инфлацијата и намалување на долгорочните економски изгледи. Во вакви услови, економистите ce погласно повикуваат на смирување на трговските тензии, враќање кон мултилатерализам и стабилни, предвидливи економски политики како предуслов за обновен глобален раст.