Од 15 декември до 15 јануари 2025 година, граѓаните ќе може да си купат повеќе од 670 прехранбени производи по акциски цени пониски од 10, па и повеќе проценти, консензуално понудени и потврдени од производителите, дистрибутерите и трговците.

Новогодишната кошничка меѓу другото содржи житарки, пекарски производи, месо, сувомесни производи, риба, млеко, млечни производи, безалкохолни пијалаци, овошје и зеленчук, свеж и замрзнат, односно околу 670 артикли што ги понудија 60 компании. „Слободен печат“ дознава дека по пониски цени ќе се продаваат и алкохолните пијалаци и пивото, но од кошницата се извадени шеќерот, маслото за јадење и кафето. Засега не е познато колкав ќе биде бенефитот на граѓаните во смисла на заштеда од оваа акција, а според министерот за економија и труд Бесар Дурмиши, откако ќе заврши, ќе може да се сумираат ефектите.
Бидејќи, ова не е владина одлука, не се предвидени казни, туку граѓаните ќе вршат контрола на пазарот, дали навистина цените се намалени или не, објави премиерот Христијан Мицкоски на прес-конференција во Владата. Списокот не е конечен и може да се надополнува и во текот на времетраењето на акцијата, а ако некои компании пред време ги зголемиле цените за да немаат загуба, пазарните инспектори ќе излезат на терен и ќе проверат дали компаниите ја злоупотребуваат довербата на Владата и на граѓаните, рече Мицкоски.

– Направивме нешто што досега не е направено, разговаравме со сите чинители на пазарот и со компромис се согласивме од 15 декември до 15 јануари цените на повеќе од 670 артикли да бидат намалени и брендирани со истиот слоган како во ноемвриската кошничка – „помалку трошоци, повеќе за тебе“, за граѓаните да ги препознаат. Нагласувам дека ова не е интервентна мерка на Владата, нема да има казни, туку само мониторинг, а трговците ќе треба да залепат налепници за таа стока да бидат видлива на полиците во маркетите. Очекувам и натаму да продолжиме на ваков начин и заеднички да помогнеме на стандардот на граѓаните – истакна Мицкоски и додаде дека очекува успешна акција, ниски цени во пресрет на новогодишните празници и среќни граѓани за време на празниците.

Министерот за економија и труд Бесар Дурмиши откри дека по повеќе од еден месец консултации, стигнале до заедничко решение. Според Дурмиши, новогодишната кошница е целосно поразлична од претходната, во смисла дека не е донесена како непазарно решение, што претходно беше критикувано од експертите.

– Оваа иницијатива ја започнаа трговците, дистрибутерите и производителите, така што акциското намалување ќе важи еден месец, период што се поклопува со повеќе празници. Производите мора да имаат налепница и лого, за широка промоција на иницијативата. Списокот не е дефинитивен, може постојано да се надополнува пред самиот почеток и за времетраењето на акцијата. Оваа акција произлегува од компаниите што покажаа општествен интерес, не е владина одлука, не се предвидени казни, односно граѓаните ќе бидат контролори. Задоволен сум од големиот интерес од граѓаните, се надевам дека списокот ќе се зголемува. На посебна веб-страница „моја кошница.мк“ ќе биде објавени производите. ДПИ ќе биде на терен, но граѓаните самите ќе контролираат – детализираше Дурмиши.

Министерот за економија и премиерот беа децидни дека доколку се покаже дека некои производители во изминатиот период ги зголемиле цените, имаат соодветни мерки со кои ќе ги заштитат граѓаните.

– Ако има такво нешто, ќе ги викнеме пак на состанок компаниите и ќе ги прашаме зошто ги покачиле цените, бидејќи самите се заложија дека нема да има такво нешто – рече Дурмиши. Премиерот Мицкоски, пак, директно му се обрати на директорот на Државниот пазар инспекторат дека треба да излезат на терен за да видат што се случува.

Можна е „поправка“ на Законот за нефер трговски практики

По Нова година завршува преодниот период во кој на компаниите им беше дозволено да се приспособат на Законот за нефер трговски практики, кој е сосема нов и усвоен според европската Директива. Од почетокот на идната година, Комисијата за заштита на конкуренцијата ќе си ја презема работата и за оние што нема да го почитуваат Законот ќе има казни, потврди министерот Дурмиши. Тој вели дека низ разговорите со компаниите им било воочено дека одредени делови од Законот не се применливи и тоа ќе биде разгледано.
– Законот нема да претрпи измени, но ако има можност, ќе се обидеме да го „поправиме“ и за тоа јавноста навреме ќе биде известена – рече Дурмиши.
„Слободен печат“ веќе објави дека најголемите несогласувања на трговците и добавувачите биле околу неможноста за поврат на стоката што им останува како непродадена, како и маркетиншките трошоци.