Оваа година, се чини, дека сармата ќе биде прилично голем луксуз за многу македонски семејсва. Причината е цената на главната состојка – зелката која е драстично поскапена во однос на лани. Граѓаните ги подготвија каците, но на пазарите килограм зелка се продава од 60 до 70 денари, додека пролетната која се користи само за салата чини 80 денари. Црвената зелка која е многу поретка оди и до 100 денари за килограм.

Итрите тезгаџии, нудат и веќе подготвен расол по цена од 100 денари за килограм, па грубата пресметка е дека ќе треба да издвоите околу 300 денари за веќе стасаната зелка, бидејќи таа е натопена со вода. По традиција за 8 ноември кога се паѓа големата слава Митровден, на трпезата мора да има сарма, а особено што годинава се паѓа во петок и ова јадење мора да е посно. Тоа значи дека треба да биде подготвена само со ориз (120 денари килограм), печурки (220 до 250 денари килограм) и со ореви (500 до 600 денари за килграм). Статистички едно македонско семејство лани купило по 30 килограм зелка.

Според најновите податоци од Земјоделскиот пазарен информативен систем на Министерството за земјоделство, најскапа зелка купуваат жителите на Берово, кој за килограм плаќаат дури 75 денари, а нешто поевтино се снабдуваат неготинчани и кавадарчани (72,5 и 70 денари), додека најевтина зелка се продава во Демир Хисар – 35 денари, како и во Гостивар, Кичево и Прилеп каде чини 44, односно 46 денари. По другите македонски градови цената на зелката е слична на онаа во Скопје меѓу 50 и 60 денари за килограм.

Причината за вака високите цени на овој зеленчук е сушата, која е виновна за лошата реколта, а производителите, секако, цената ја прилагодуваат според понудата и побарувачка.

-Временските услови, сушата, ги намалија приносите, сите производствени трошоци се енормно зголемени, само струјата, гас, гориво и минерални ѓубрива за околу 200 отсто, а се потешко се наоѓа работна сила. Годинава ја пребродивме со дел од трошоците, а следната производна година ќе биде уште потешка – велат земјоделците.

Високите температури сотреа цели ниви.

-Воопшто не треба да ве чудат цените. Летово беше екстремно сушно, цели ниви изгореа, па ова што се нуди на пазарите е собрано само од средните редови, кои останаа заштитени од високите температури – додава Јагода од скопско Лисиче.

Лани во Македонија е увезена зелка за 1,38 милиони долари, со што стана земјава стана 79-ти најголем увозник на зелка во светот, покажува Тренд Економи. Истата година, зелка била 553. најувезен производ во Македонија. Најмногу ја увезуваме од Албанија (1,3 милиони долари), Грција (24,2 илјади долари), Србија (19,7 илјади долари), Хрватска (12,3 илјади долари) и Италија (10,1 илјади долари). Во исто време, од извозот на македонска зелка во земјава се слеале околу 32, милиони долари, а просечната извозна цена на зелката била 0,52 центи за килограм, што е највисока досега. Македонската зелка се продава на 27 пазари ширум светот, а најголем извоз се прави во Финска и Норвешка.

Најскапа зелка јадат дубровчани – 5 евра за килограм!

Најголем европски производител на зелка е Романија, чии жители јадат неверојатни 57 килограми годишно. Хрватите се блиску до средината на европската скала со 11 килограми, од кои три отпаѓаат на киселата зелка. Иако градинарите имаат доволни количини за домашни потреби во есенската сезона, сушната година, а потоа и големите врнежи ги намалија приносите во континенталните делови на Хрватска за околу 40 отсто. Без дискусија, најскапа зелка јадат жителите на Дубровник каде таа се продавала и до 5 евра за килограм, а во маркетите во Загреб просечната цена беше 2,5 евра.

Во Србија на пазарите зелката достигна 120 динари (65 денари) за килограм, а во продавниците уште повеќе. Во Србија, според податоците на Републичкиот завод за статистика, најскапиот килограм, иако во втората половина на септември, достигна 150 динари (75 денари) во Белград, Зрењанин и Сремска Митровица. Неколку водечки трговски синџири го ценат килограм зелка по 100 динари (поточно 99,99 динари – 50 денари)).