Веќе нема неограничени плаќања во трговијата без да внесете пин, бидејќи од почетокот на март банките ги заострија бесконтактните картични трансакции. Тоа значи дека ако четири или пет пати сте платиле сметка без да ви побараат пин, тоа ќе ве снајде на петтата или на шестата трансакција. Дел од банките на почетокот го ограничуваа бројот на бесконтактни трансакции само на две или три, но сега речиси сите се со усогласена процедура. Најголемиот дел од граѓаните сè уште не ја знаат оваа новина и се расправаат со трговците, кога на каса ќе им побараат да внесат пин.

Одлуката е во сила од јануари 2023 година, но била со одложена примена, за банките да имаат време да ги приспособат своите ПОС-терминали. Некои од банките на своите клиенти им испратиле известување на Вибер со детално објаснување како да ги користат картичките, бидејќи станува збор за подзаконски акт кој е донесен во согласност со новиот Закон за платежни услуги и платни системи. Од најголемите банки за „Слободен печат“ брифираат дека оваа промена е во корист на граѓаните, бидејќи многу се зачестени сајбер нападите и крадењето на податоците.

Долго најавуваниот Закон за платежни услуги и платни системи конечно беше донесен и објавен во Службен весник број 90 на 12 април 2022 година. Со овој закон пред сè се врши усогласување на домашното законодавство со Директивата на ЕУ за платежни услуги (2015/2366/ЕЗ) позната како „ПСД2“ директива, како и други актуелни директиви на ЕУ за електронските пари и услуги во платниот промет.

– Најголемиот дел од граѓаните не се информирани, можеби еден од дваесет муштерии што влегуваат во дуќанот, ја знае оваа новина. Ваквото незнаење доведува до непријатни ситуации, бидејќи купувачите мислат дека ова е некој наш хир. Велат, еве, сега бев во друг дуќан и картичката ми помина, зошто вие ми барате пин – потврдуваат повеќе дуќанџии.

Со новата регулатива се обезбедува поголема сигурност во извршување на плаќањата и заштита на корисниците на платежни услуги и банките од познати сценарија на измама. Истите заштитни механизми се во сила во сите ЕУ-членки, при што е направено приспособување со најдобрите практики, стои во објаснувањето на Законот.

– За поголема сигурност на вашите картички при бесконтактни плаќања, задолжително е авторизирање со пин по пет последователни бесконтактни трансакции без ПИН. Тоа значи дека следната мора да биде авторизирана. Истото ќе се случи и ако претходно сте купиле стока што надминува 9.000 денари. Ако поединечната бесконтактна трансакција надминува 2.000 денари (или 3.000 денари на одредени ПОС-терминали, мора да биде авторизирана со пин. По внесување пон, бројот и износот на трансакциите се ресетираат – стои во известувањето од Стопанска банка АД Скопје, кое го добиле граѓаните.

Нема веќе попуст за плаќање во кеш, казните одат и до 10 илјади евра

Новиот Закон за платежни услуги и платни системи донесе низа новини меѓу кои и забраната за нудење попуст за плаќања со готовина. Според овие измени, примачот нема право да нуди попуст доколку платежните трансакции се извршуваат со готовина. Под примач се подразбира правно или физичко лице за кое се наменети паричните средства што се предмет на платежната трансакција или продавачот на производ/услуга. Оваа забрана за нудење (давање) попусти се однесува на платежни трансакции што се извршуваат исклучиво со кеш, непосредно од плаќачот на примачот, без вклучување посредник.
Доколку примачот нуди (дава) попуст за плаќање со готовина, Законот (ЗПУПС) утврдува глоба во износ од: 500 до 1.000 евра во денарска противвредност за микро трговец, 1.000 до 2.000 евра за мал трговец, 3.000 до 6.000 евра за среден трговец и 7.000 до 10.000 евра во денарска противвредност за голем трговец.
Покрај глобата, на трговецот ќе му се изрече и прекршочна санкција, забрана за вршење дејност во траење од три месеци до две години. Дополнително, со глоба ќе се соочи и одговорно лице од компанијата.
Глоба во износ од 300 до 500 евра во денарска противвредност ќе му се изрече на одговорното лице кај трговецот. Покрај глобата, на одговорното лице кај трговецот ќе му се изрече и прекршочна санкција, забрана за вршење должност во траење до една година.